Kunsteducatie, een nieuw
Kunsteducatie, een nieuw
EEN LEZERSBRIEF IN ANTWOORD OP HET ARTIKEL VAN MARLEEN BAETEN IN ETCETERA 89, DECEMBER 2003
De keuze van
In de kern van het artikel worden pertinente vaststellingen gedaan: kunsteducatie heeft baat bij trajectwerking, kunsteducatie heeft nood aan communicatie, exploratie, netwerking en vooral aan globale visieontwikkeling. Spijtig genoeg gaat de tekst voorbij aan de realiteit die zich vanuit de binnenkant van de kunsteducatie blijkbaar anders aandient dan daarbuiten. Sta me toe om daar even bij stil te staan.
Babylon
Het artikel getuigt, nog maar eens, van een steeds weerkerend pijnpunt: kunst en onderwijs verhouden zich tot mekaar als Nederlands en
Kunsteducatie wil de brug leggen tussen kunst en onderwijs en ontplooit zich als volwaardig autonome speler in het veld. De transparantie van begrippen, structuren, wetgeving wordt er bijgevolg niet beter op. Een heldere communicatie en empathie voor het 'andere'
werkveld zouden minder commotie en meer verstandhouding teweeg kunnen brengen...
Parameters
De gehanteerde methodieken in schooltijd en vrije tijd zijn voor een deel dezelfde. Door de context, maar ook door de verschillen in beginsituatie en doelen, kunnen normering en beoordeling niet volgens dezelfde parameters gebeuren. Het is ook onzinnig en weinig opbouwend om dat te doen.
Kunsteducatie in schooltijd wil alle kinderen de kans geven om kennis te maken met kunst en hun persoonlijke kunstzinnige beleving. Het wil codes aanbrengen bij kinderen en jongeren die er anders, van thuis uit, niet of nauwelijks mee in aanraking komen. Het wil leraren aansporen om de creativiteit bij zichzelf en bij hun leerlingen te ontwikkelen. Kunsteducatie in de vrije tijd gaat er daarentegen van uit dat de kinderen en jongeren zélf kiezen of ze al dan niet deelnemen. Het wil kinderen en jongeren bekwamen en ondersteunen in hun kunstzinnige
of creatieve ontplooiing. Kunsteducatie in de vrije tijd kan de lat, zowel inhoudelijk als technisch, veel hoger leggen. Bij de meting van initiatieven is het wezenlijk om dat voor ogen te houden.
Diversiteit
We hebben allemaal zo de mond vol van diversiteit en doelgroepen. Wat de kunsteducatie, net als het onderwijs trouwens, ten goede kenmerkt, is dat vanuit pedagogisch/filosofisch/didactische hoek gerespecteerde modellen ontwikkeld zijn die toelaten om het publiek diverse én verantwoorde, op maat ontworpen programma's aan te bieden. Kunsteducatie erkent duidelijk de diversiteit van het publiek door bewust en gedifferentieerd om te gaan met leerstijlen, leerprocessen en leeftijdsgebonden ontwikkelingen. Het aanbrengen
ZOEKT:
ARTISTIEK
LEIDER
van codes staat er evenwaardig naast een actieve dramasessie, een receptieve lezing of een interactieve rondleiding.
Binnen de kunsten wordt vaak neergekeken op de methodes die de kunsteducatie hanteert. Het komt echter ook de kunsten ten goede als het publiek de kans krijgt om op individuele wijze kunst te beleven. Kan het de kunsteducatie gegund worden om van diversiteit een doel van te maken?
Informeel
Dogtroep is een multidisciplinair theatergezelschap dat vanuit de kracht van de verbeelding optreedt op vitale plekken in de samenleving, voor meer info: wvuw.dagtraep.nl
Brieven inclusief motivatie en cv vóór 16 april 2004 richten aan: Dogtroep, sollicitatiecommissie artistiek leider, postbus 15098, 1001 MB
etcetera 91 ()()() 67
bevlogen wijze laat kennis maken met de kunsten en met kunstzinnige impulsen. Natuurlijk mogen we verwachten dat leraren zelf thuis zijn in de reflectieve, dramaturgische, kunsthistorische, pedagogische methodieken en de leerlingen daarin begeleiden. Maar het is net omdat we er intussen achter zijn dat leerprocessen via diverse leerstijlen gebeuren dat de actieve kunsteducatie haar plek hoort te krijgen in het onderwijs. Kunsteducatie heeft expliciet recht van spreken in het onderwijs sinds in 1997 de eindtermen muzische vorming voor het lager onderwijs werden ingevoerd, maar uit bevraging blijkt het als laatste item de leerplannen en agenda's van het onderwijs te vullen. Methodieken uit de actieve kunsteducatie worden in de lerarenopleidingen tot nu toe eerder stiefmoederlijk behandeld. Tijdens een initiatief als
Zicht, bleek duidelijk dat er vraag was naar extra vorming voor lectoren van de lerarenopleiding op dat vlak. Hoe kunnen we verwachten dat leraren in de klas deze werkwijzen al hebben leren toepassen, als hun eigen lectoren daarin nog zoekende zijn? Organisaties die zich toespitsen op de actieve kunsteducatie doen dit niet om de leraren te wijzen op hun tekorten, maar doen dit in vele gevallen op vraag van de leraren die juist voelen dat ze met voorbeelden van buitenaf zelf verder komen en hun klasgroepen een meerwaarde aanbieden. Het negatief beoordelen van deze initiatieven gebeurt in het decembernummer van
tij om kunstdocenten in de klas aan het werk te zetten. Zie hiervoor trouwens ook wat de
Overleg en empathie
In plaats van ervan uit te gaan dat elk kind en elke leerkracht tot de
ten van bepaalde initiatieven. Ze laten zich voelen in het niet op gang komen van de communicatie tussen kunst, kunsteducatie en onderwijs. Ze worden zichtbaar in het gebrekkige overleg en in het naast mekaar blijven praten van de verschillende partners. Het debat over kunsteducatie, dat trouwens niet echt een plek heeft om gevoerd te worden, heeft nood aan opbouwend overleg, aan gezamenlijke doelen en aan ruime empathie. Sectoren die zichzelf au sérieux nemen zouden, met respect voor eigenheid en diversiteit, kunnen komen tot een gezamenlijke en onderbouwde visieontwikkeling, kwaliteitsbewaking en opbouwend kritische zin.
Een pijnlijke realiteit. Een gemiste kans.
Leen Thielemans februari 2004
HOLLHNDIH
RICHHRDII
In de bewerking van
spel_Aus
Mei 2004
ma 3 en di 4
richard.zthollandia.nl
met repetitiedagboek en webcam
Auteur Leen Thielemans
Publicatie Etcetera, 2004-04, jaargang 22, nummer 91, p. 67
Trefwoorden kunsteducatie • onderwijs • leraren • kunstzinnige • artikel • doelen • actieve • opbouwend • baeten • marleen
Namen Amsterdam • Antwerpen^Hef Toneelhuis • Babel • Bronks en Kunst • CanonCultuurcel • Chinees • Departement Onderwijs • Etcetera • Fedja van Huêt • Greidanus Jr • Hadewych Minis • Ho'-Bo • Kunsten • Kwaad • Marleen Baeten • Peter Verhelst • Richard III van William Shakespeare
Development and design by LETTERWERK