De opvoering der Passiespelen door het Kon. Zang-, Tooneel- en Letterkundig Gezelschap "'t Land van Riem" en de Kath. Symph. Kunstkring "De Barbaristen" met de medewerking van uitgelezen kunstzangeressen en kunstzangers alsook tooneelkunstenaars, wier namen en roem overbekend zijn, is een puike kunstprestatie. De Passiespelen, welke vooral in de Middeleeuwen werden opgevoerd, zijn geestelijke drama's, met de lijdensgeschiedenis van Jezus als onderwerp. Naast de Evangeliën, leveren de theologische commentaren en ook legenden de stof.

Toen de Hervorming kwam, waren de aanhangers ervan tegen de Passiespelen gekant; nochtans in enkel katholieke streken van Duitschland en Oostenrijk, maar vooral in de Beiersche, Tiroler en Salzburger Alpen bleven ze bestaan en meestal dan nog in hun naleven Middeleeuwschen vorm, met hier en daar omgewerkte brokken. Toch namen zij stilaan af. Ten tijde van Karel Theodoor en Max Jozef I werden zij zelfs in Beieren verboden. Men maakte alleen uitzondering voor Oberammergau, omdat die gemeente in 1633 bij een algemeen heerschende ziekte (naar 't schijnt de pest) de belofte gedaan had, dat zij, wanneer deze zou geweken zijn, het lijden en sterven van den Verlosser zou voorstellen op dramatische wijze. Onder algemeene deelneming der bevolking, kwamen de Passiespelen aldaar tot grooten bloei en wereldberoemdheid. Gedurende korten tijd, werden ze daar ook verboden, doch Koning Max I stond in 1811 toe, dat men ermee kon doorgaan, na eene omwerking van den tekst. Die omwerking kwam tot stand door Othmar Welsz, een voormalig Benedictijn monnik, die in 1843 overleed, terwijl de onderwijzer van Oberammergau Rochus Dedler de muziek componeerde. Alleen personen uit Oberammergau, nemen deel aan de opvoering, die om de tien jaar plaats grijpen. Enkele rollen zijn in bepaalde geslachten erfelijk. De schouwburg bevindt zich op eene weide vóór het dorp, en de heuvels en bergtoppen in den omtrek vormen een grootschen en natuurlijken achtergrond; de ruimte voor de toeschouwers, die amphitheaters gewijs loopt, kan ongeveer 4, 00 personen bevatten.

De tafereelen uit het Nieuwe Testament worden afgewisseld met tableaux-vivants genomen uit het Oude Testament.

Wat Aalst nu heeft verwezenlijkt met de opvoering der Passiespelen is een waar reuzenwerk, en strekt de inrichters tot eer. Het is waarlijk eene daad van apostolaat... door de kunst, die een allergrootste schat van offervaardigheid en toewijding heeft geëischt, waarvan de oogst ook niet zal uitblijven. Reeds in 1901 -'4 en '10 opgevoerd, is het ideaal der eerste scheppers en ontwerpers niet verloren gegaan en is de tegenwoordige opvoering aangepast aan ons hedendaagsche zoo groote en sterk geworden eischen en kritische oogen.

We hebben gezien..., gehoord..., gevoeld... en met het hart geleefd... want aanvankelijk begrijpt men met het hart, omdat het hart het begrip is in de kunst, en dààr alleen haar oorsprong kan liggen. De rede en het verstand bemoeien er zich maar later mee, in de tweede plaats. Deze bewonderenswaardige Vlaamsche Kunstprestatie heeft ons werkelijkheid gegeven met een groote ziel er-in en er-onder een God-mensch die lijdt en sterft om ons arme zondaard: en in de aangrijpendste stilte hebben zielen... met de ziel van een God-mensch meegehuiverd. Dat is een onschatbare en onuitputtelijke schat ten goede en een heerlijkheid die men er van meedraagt en nooit meer vergeten kan.

Het Lijden-Christi, met geloof en kunst voorgedragen en uitgebeeld, plant het Kruis pal en roerloos boven de verzinkende en vergankelijke kleine-wereld.

De muziek heeft ook veel bijgedragen tot opluistering van dit kunstwerk. Koren en zang kwamen het spel aanvullen ende toehoorders op geen enkele plaats ervan afzonderen.

Heeft Oberammergau natuurlijke dekors en achtergronde, hier is dat tekort prachtig aangevuld door de rijk-gekleurde, stemmige en indrukwekkende dekors, die hun machtige expressieve schoonheid, in fijn opgevatten kunstzin, hebben kunnen bereiken, door de hulp der lichtprojectoren.

De Passiespelen te Aalst zullen veel volk lokken, omdat de indruk grootsch en blijvend is, en de degelijkheid der opvoering borg staat voor hun welverdiende roem.

L.P.