Archief Etcetera

AKT (Antwerps Kollektief voor Theaterprojecten) Groep rond Ivo Van Hove ; startte in 1981 met het project Geruchten ; daarna Ziektekiemen, Als in de oorlog en recent A gat ha. Naar eigen zeggen "associatief theater, barok van vorm, wars van rationele rechtlijnigheid". In Agatha voor het eerst aandacht voor het acteerwerk ; daarvoor was de ruimte prioritair. Werken zonder subsidie. (M.V.K.) (Blindenstraat 20, 03/234.21.73)

Antwerps Amusementstheater Startte in 1983 met De Rat van Alex Van Haecke ; willen 'volkstheater met inhoud' brengen naar het voorbeeld van het Gents Amusementstheater van Eddy Daese ; werken met vaste kern op semi-professionele basis ; Van Haecke plant met zijn andere v.z.w. Alan produkties voor het najaar een reeks van Kinderen van een mindere God met Annie Van Lier en ex-Fakkeltheater-acteurs. (M.V.K.) (Paulusstraat 35, 2130 Brasschaat, 03/651.48.06)

Baron Grijs Theatergroep rond Marc Goossens, Bart Patoor, Erwin Eysackers en Els Patoor. 800 meter van het nulpunt ! (alleen de stevigste gebouwen bleven staan), de eerste produktie, leed aan teveel epigonisme van de allernieuwste esthetiek. If I were to live in Antwerp for a long time 1 would build the other tower of the cathedral, een dansproduktie van Bart Patoor, komt eind mei 84 uit. (P.D.B.) (Steegsken 7, 03/231.13.28)

Bourlaschouwburg Het oude KNS-gebouw, genoemd naar zijn architect, werd geklasseerd en staat leeg sinds de KNS in 1980 de nieuwe stadsschouwburg betrok. De bestemming van dit gebouw waarin destijds het Théâtre Royal (de "Franse comédie") speelde, is op dit moment nog niet duidelijk. De stad zou het in pacht geven aan het ministerie van Karel Poma die dan over het gebruik moet beslissen ; werken zijn nodig om het opnieuw bruikbaar en veilig te maken. (M.V.K.) (Komedieplein 1)

Guy Cassiers Sinds zijn 'ontsnapping* uit de Antwerpse krochten met Een cementen tuin een omstreden figuur. Voornamelijk solo-acteur, met een eigenzinnige dictie en gestiek. Hij kwam voor het eerst in de kijker in Ivo Van Hoves Geruchten bij AKT (zie Etcetera 5). (K.T.) (Ringlaan 80, 2610 Wilrijk, 03/449.68.97)

Centrum voor Experimenteel Toneel Opgericht in 1978 aan de Universitaire Instelling Antwerpen in de marge van het Departement Germaanse Filologie. Doel is het stimuleren van het actuele theater door het scheppen van een research- en discussieklimaat voor en door theatermakers en begeleiders. Tot begin jaren tachtig vooral een plek waar het internationale performance- en multi-mediatheater gedijde. De laatste twee jaar een erg naar binnen gerichte club die workshops organiseert in de lijn van het PARA-theater van GrotowskL 'Actieve Cultuur' is de huisslogan van het moment (Zie Etcetera 2). (P.D.B.) (Universiteitsplein l 2610 Wilrijk, 03/828.25.28 (223))

Cultureel Centrum Berchem In 1981 geopend, met veel (maar niet al te bruikbare) infrastructuur en bijna geen werkingsgeld (momenteel 400.000 fr.). Naast de ontvangst van plaatselijke verenigingen gaat het interessante samenwerkingsverbanden aan: de kinderfilm-en theatercyclus, met Sfinks-A, en het dansfestival van De Beweging. (K.T.) (Driekoningenstraat 126, 2600 Berchem, 03/239.59.08)

Jan Decleir Werkt sinds zijn wegstappen uit het Kollektief INS (1979) als reizend solo-acteur; eerst met Jan zonder Vrees (Hugo Claus); later met De tijger en andere verhalen en Obscene Fabels opnieuw op teksten van Dario Fo. (M.V.K.) (c/o Karmijn, Appelkantstraat 7, 2530 Boechout, 03/455.52.77)

Echt Antwaarps Theater Volkstheater met het accent op amusement; in navolging van voorbeelden als Romain De Coninck en Jeroom Verten, schrijft leider Ruud De Ridder de stukken zelf: Als ik de lotto win (1982), In den Aap gelogeerd (1983) en Mijn schoonzoon is nen Ollander (1984); spelen voornamelijk in het zomerseizoen; zijn principieel van oordeel dat dit soort theater geen aanspraak moet maken op subsidies. (M.V.K.) (Oudestraat 73, 2630 Aartselaar, 03/887.64.42)

Eigentijds Podium Initiatief van Roger Vossenaer; oorspronkelijk: Elektronisch Podium; van 1974 tot 77: mixed mediaprojecten; sinds '78 ook theaterprojecten: drie eenakters van Beckett; Lazy and Gentlemen naar Joyce's Finnegan's Wake en recent De Magerste Man, een Kafka-project; voor de toekomst: opnieuw mixed media-theater; kleine eenmalige subsidie uit 'experimentenpot'. (M.V.K.) (Jan Blockxstraat 20, 2018 Antwerpen, 03/238.83.32)

Elckerlyc Genootschap Publieksvereniging, in 1958 ontstaan bij oud-leerlingen van het Onze-Lieve-Vrouwecollege. In zaal Elckerlyc werden de Nederlandse repertoiregezelschappen uitgenodigd, in het begin ook de KVS en franstalige Brusselse theaters. Om technische redenen werd later vaak uitgeweken naar KVO en (oude) KNS. De Nederlandse gastvoorstellingen in de Stadsschouwburg worden nog steeds geprogrammeerd in overleg met Elckerlyc, dat ook de meeste abonnementen aanbrengt. (K.T.) (Frankrijklei 85, 03/232.30.93)

Epigonenteater ZLV In Hoboken ontstaan (1980) uit eigen workshops, momenteel deel uitmakend van de Schaamte-stal. Visueel (Wilson, surrealisme,...) theater wordt gecombineerd met straatanimatieprojecten. Ant-werpens eigenzinnigste groep (zie Etcetera 6). (K.T.) (c/o O.L.V. van Vaakstraat 81, 1000 Brussel, 02/511.62.53)

ETA (Educatief Theater Antwerpen) Uit Kindervreugd (de jeugdorganisatie van het stadsonderwijs) was de Jeugdstudio-Fakkel-theater ontstaan. Als Educatief Theater Antwerpen werd deze Fakkel-werking in 1977 als autonoom gezelschap erkend, een fictie die pas in 1983 rechtgetrokken werd. Bij het ETA worden toneelbewerkingen van typische humaniora-lectuur (Ruyslinck, Elsschot) gecombineerd met jeugdstukken. (K.T.) (F. Van Eedenplein 5, 2050 Antwerpen, 03/23315.88)

EWT-gezelschap Oud-leden van avant-garde-groepen als de Nevelvlek, De Koperen Haan en Theater op Zolder, gingen in 1958 als Experimentele Werkgroep Theater het absurde repertoire spelen, zonder veel opsmuk. De verhuis naar Deurne (oud gemeentehuis) na vele geografische en artistieke omzwervingen leidde tot het huidige boulevard-gezelschap, met twee plateau's: het Randstadtheater (Deurne) en het Theater aan den Drink (Borgerhout). Recentste plateau: de arbeidsrechtbank, waar directeur Geert Lunskens zich zal verdedigen tegen de door de raad van beheer geuite beschuldiging van wanbeleid. (K.T.) (Cogelsplein 46, 2100 Deurne, 03/324.52.42)

Jan Fabre Debuteerde oorspronkelijk als decorateur bij het NVT waar hij ook zijn eerste performances realiseerde; kreeg als theatermaker internationale bekendheid met zijn 8-urig project Het is theater zoals te verwachten en te voorzien was (cfr. Etcetera 1, 3 en 5). De nieuwe produktie van Jan Fabre, De macht der theaterlijke dwaasheden, ging in première op 11 juni (Venetië); 15-16 juni (Nancy), 21-22 juni (Amsterdam), 24 juni (Rotterdam), 27 juni (VPRO-tv), 17 juli (Polverigi), mei 85 (Kaaitheater, Brussel). (c/o Project 3 vzw, Predikherenstraat 21, 03/232.07.04)

Fakkeltheater Werd in 1956 opgericht vanuit de onderwijssector van de ACOD, sterk verbonden met het stadsonderwijs. 'De Fakkel' evolueerde van een eerder gedurfd 'schandalen-theater' (rond o.a. Hochhuths Plaatsbekleder en Sartres Vuile Handen) naar een ouderwets, zelfs reactionair - althans qua esthetiek - kamertheatertje met een linkse bijsmaak. Directeur: Walter Groener. (K.T.) (c/o Eikenstraat 16, 03/233.15.88)

Generatie in de zwarte sneeuw Heeft het moeilijk zijn debuutproduktie Sidi Bel Abbes (1982) te overleven. Deze overtuigende start voedde de hoop dat ook afgestudeerden van een gevestigd opleidingsinstituut als het HIDK aansluiting zouden vinden met een beweging die elders en vroeger op gang was gebracht (Akt, Fabre,...). Regisseur Moshe Leyser vertrok naar Parijs, Raf Troch naar De Mannen van den Dam. Overblijver Ben van Ostade en bijspringers Marc van Eeghem en Roger Meeussen vechten voor hun generatie... binnenskamers. (K.H.) (Vlemickveld 18, 03/233.86.11)

HIDK - Studio Herman Teirlinck Ontstaan als Studio van het Nationaal Toneel in 1949, onder impuls van de toneelpedagogische opvattingen van Herman Teirlinck, die er samen met Fred Engelen, Lea Daan en Willem Pée de toon aangaf. De 'Studio' - de huidige benaming dateert uit 1967, toen het een rijksinstelling voor hoger kunstonderwijs werd - kenmerkt zich door een halsstarrig vasthouden aan de 'acteursmythe', waarbij techniek en présence het meestal halen op dramaturgie en diepgang. In 1969 werd, op vraag van o.a. Anton Peters, Jef Burm en Rik Geyl, door minister van Mechelen een kleinkunstafdeling aan de Studio toegevoegd. (K.T.) (M. Gérardstraat 4, 03/231.54.65)

Johnny en Janine Vlaanderens 'vrije' cabaret- en toneelproduktie (overigens komen J en J ook nog bij allerlei toneelgroepjes aan de bak; met hun vrije produkties in het Merksems Kamertheater b.v.). Met de kop van een ander: melige kampvuurleute voor overjaarse scouts; Tripte sec: boulevard! Als het dit is wat bedoeld wordt met 'de vrije markt', moet Poma nodig eens gaan kijken. (P.D.B.) (03/233.53.16)

King Kong Alternatieve zaal van het Kultureel Informatief Centrum Keizerstraat (KICK) sinds 1973; uitgebrand in de zomer van 1982 ; eertijds thuishaven van Het Trojaanse Paard; alternatieve groepen en vrije produkties vinden er onderdak: vroeger o.a. De Witte Kraai; recenter Scalpel. (MV.K.) (Keizerstraat 38, 03/233.49.95)

Kollektief Internationale Nieuwe Scène Eén van de vleugels van de oorspronkelijke INS-groep die met Mistero Buffo Vlaanderen verwonderde; werkte o.l.v. Charles Cornette en Hilde Uitterlinden verder op het Dario Fo-materiaal; sinds 1980 naast zaaloptredens ook projecten in een tent (o.m. De Herkuls; late 'herontdekking' van Brecht (zie Etcetera 3); trekken nu rond met Fo's Non si paga. (M.V.K.) (Hertstraat 7, 2100 Deurne, 03/325.17.77)

KJT (Koninklijk Jeugdtheater) Het 'eerste vaste beroepsgezelschap voor kinderen en jongeren in West-Europa,' zoals Van Impe (Over Toneel) trots meldt, werd door Joris Diels in 1942 opgericht, en na de oorlog uitgebouwd onder leiding van Corry Lievens (tot aan haar dood, in 1968, directrice). Momenteel bevat het repertoire kinderstukken (De reis naar Pitsjepatsj, Repelsteeltje) en tienerstukken (102.8, Shoehoe en de Vliegende Prinses), een repertoire dat een sterke Duitse invloed (Gripstheater) vertoont. Directeur: Joost Noydcns. (K.T.) (Meistraat 2, 03/231.97.50)

Koninklijk Ballet van Vlaanderen Opgericht in 1969; directie: Jeanne Brabants; gegroeid uit het voormalige operaballet; bevat nog steeds een 'operagroep' die de divertimenti in de O.v.V. verzorgt en een 'reisgroep' die in de hele wereld als cultureel ambassadeur van Vlaanderen fungeerde; programmatie: choreografen van eigen bodem en grote namen uit de voorbije en actuele dansgeschiedenis zoals Balanchine, Jooss, Kylian, Cranko e.a.; vanaf volgend seizoen gaat de leiding over in handen van de Rus Valery Panov met waarschijnlijk een terugkeer naar klassieker repertoire. (M.V.K.) (Keizerstraat 14, 03/234.34.38)

KNS (Koninklijke Nederlandse Schouwburg) 131ste speeljaar; één van de drie Vlaamse repertoiregezelschappen; voerde van 1945 tot 1967 de titel van 'Nationaal Toneel'; evolueerde onder de directies van Firmin Mortier en Bert Van Kerkhoven van een week-na-week-een-ander-stuk-systeem tot een twee-en drie-wekenstelsel waarin degelijker werk mogelijk werd; beschikte steeds over een rijk acteurspotentieel; verhuisde in 1980 naar de nieuwe stadsschouwburg; is op dit moment zowel wat de artistieke prestaties als wat de publieke belangstelling betreft in neergang; de avant-garde-rol die b.v. het Duitse repertoiretheater gespeeld heeft is aan de KNS voorbij gegaan, (M.V.K.) (Meistraat 12, 03/23197.50)

Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium De officiële geschiedschrijving (M.-Th. Buyssens, Van private muziekschool tot KVMC) vermeldt weinig over de toneel- en voordrachtleergangen. Op de 'Ecole de Musique d'Anvers' werd in 1859 'Vlaamse declamatie' als vak ingevoerd, en Peter Benoit introduceerde bij de stichting van de Antwerpsche Vlaamsche Muziekschool (1867) o.a. 'lyrische declamatie'. Benoit bouwde, na de bevordering tot Koninklijk Vlaamse Muziekconservatorium (1898), een toneelafdeling uit. De leergangen werden daarna gevoelig uitgebreid. Momenteel leidt Dora Van der Groen de toneelafdeling, met Lucas Vandervost en Warre Borgmans als assistenten. (K.T.) (Desguinlei 25, 2018 Antwerpen, 03/238.31.91)

Kopspel Meer dan een theatergroep: actieservice zit ook in het pakket (zoals de organisatie van de animatie op de grote Vredesbetoging en een eigen werkatelier dat open staat voor het hele vormingswerk). Kopspel functioneert binnen het bestel van het vormingswerk en krijgt uit die hoek zijn (schaarse) subsidies. El Mosamaha, de eerste Marokkaans-Vlaamse toneelproduktie, staat op hun naam. (P.D.B.) (Breughelstraat 31, 03/218.69.49)

Foto's Rita Lacres

Kultureel Front Koepelorganisatie van enkele tientallen, meestal amateurtheater- en muziekgroepen uit de strijdcultuur. Opgericht in 1974 rond Het Trojaanse Paard, de Nieuwe Scène (beide uitgetreden) en Proloog (opgeheven). Splitste in 79 in een Vlaamse en een Nederlandse afdeling. Sinds eind jaren zeventig vnl. groepen en individuen die zich buiten de verzuilde culturele circuits willen houden. Het Front worstelt wanhopig om een identiteit voor de jaren tachtig te vinden. Geeft een driemaandelijkse Nieuwsbrief uit en publiceert vier maal per jaar een cultuurkatern in het progressieve maandblad Komma. (P.D.B.) (Provinciestraat 118, 03/232.08.85)

De Mannen van den Dam INS De andere vleugel die uit de Mistero Buffo-INS voortkwam; eerst rond Wim Meuwissen en Herman Gilis, later rond Lucienne De Nutte; kozen vanaf het begin voor een experimente-lere vorm van theater met interessante produkties zoals Geloof Hoop en Liefde (Horvath) en Het Laxeermiddel (Feydeau); waren de eersten die bij ons Heiner Müller introduceerden (Tractor) (zie ook Etcetera 1 en 6). (M.V.K.) (Rode Leeuwlaan 13, 2510 Mortsel, 03/440.58.93)

Mark Liebrechtcentrum Parochiezaal met theaterinfrastructuur. Onlangs verhoogde het Mortselse gemeentebestuur de zaalhuurprijzen zo drastisch voor niet-Mortselse verenigingen, dat de enige geschikte theaterruimte ten zuiden van Antwerpen, geen belangrijke receptieve rol meer kan vervullen. (K.T.) (H. Kruisstraat 16, 2510 Mortsel)

Meirteater Sinds 1974 het tweede plateau van het Fakkeltheater, zonder omwegen bestemd voor 'entertainment'. Waarschijnlijk - na de revues van Gaston & Leo - het populairste theater in het Antwerpse, met successen als Sextet, Wij gaan naar Benidorm en Turks Bad. (K.T.) (Meir 75, 03/233.15.88)

Merksems Kamertheater Een van die 'ongedefinieerde' kamertonelen met "een lach en een traan-repertoire"; voorheen het theater van de gemeente Merksem; sinds de fusie werd het een officieel stadstheater; rijkssubsidie: 1.000.000 wordt door de stad 'bijgepast' tot 4.878.000 (M.V.K.)(Terlindenhofstraat 204, 2060 Merksem, 03/645.34.51)

Foto's Herman Sorgeloos

Mimestudio en Piramide op de punt De mimestudio o.l.v. Jan Ruts geeft dag- en avondopleiding voor 'alle acteurs die niet-verbaal theater willen doen'; streven een vernieuwing van de mime na aan de hand van methoden van Decroux en Grotowski; uit de school groeide de groep 'Piramide op de punt'; bracht een eerste opgemerkte produktie Het Zuilenveld en recent een nieuw project Let's dance baby. (M.V.K.) (Kasteelstraat 3, 03/237.26.54)

Nieuw Ensemble Raamteater De groep van Walter Tillemans. Voortzetting van Het Raamteater (verkapt tweede plateau van de KNS) en Ensemble (de tijdelijke en snel afgebroken samensmelting van Raamteater en BENT van Jaak Vissenaken) Een respectabele groep, geworteld in de beste Vlaamse acteer- en ensceneringstraditie van de voorbije dertig jaar. Een Vlaams publiekstheater met een serieuze volkse en poëtische inslag. Establishte figuren als Hugo Claus, Julien Schoenaerts, Jan Christiaens en Julienne De Bruyn vormen er de ruggegraat van. God, als u één theater oude stijl wil sparen, dan dit (zie Etcetera 6). (P.D.B.) (Volhardingsstraat 76, 03/238.81.38)

NVT (Nieuw Vlaams Theater) Na gelijkaardige pogingen (waarvan het Laboratorium voor Vlaams Toneel het belangrijkste was) richtten Wil-Beckers en Toon Brouwers het Nieuw Vlaams Theater op in 1972. Er wordt uitsluitend nieuw Vlaams werk gecreëerd, maar na 10 jaar is de oogst mager, op enkele toevalstreffers na (René Verheezens Caraïbische Zee, Luk Van Brussels Vera). De gewenste invloed op de 'Vlaamse dramaturgie' wordt gefnuikt door weinig gunstige produktieom-standigheden (zie Etcetera 5) (K.T.)

Open Theater Receptieve organisatie, opgericht in 1978. In diverse zalen --waarin zich het gebrek aan geschikte theaterruimte in het Antwerpse schrijnend openbaarde-- werden buitenlandse groepen (o.a. Ka Theater, het Portugese La Comuna, Onafhankelijk Toneel) uitgenodigd. Zonder programmatiesubsidie van stad noch staat is Open Theater langzaam uitgedoofd, op enkele sporadische tekenen van leven (o.a. medewerking aan Herman Verbeecks Theater Promenade) na. (K.T.) (Heirbaan 14, 2510 Mortsel)

Opera van Vlaanderen Fusie van de Gentse en Antwerpse Opera; werkte zijn 3de seizoen af; met deze constructie (het samenbrengen van subsidies van twee provincies, twee steden en het rijk) was niemand ooit gelukkig; ook artistiek niet. De toekomst is onduidelijk: de huidige structuur werd 'ontbonden' verklaard en een werkgroep buigt zich over Poma's plan van een 'Vlaamse Operastichting'; ondertussen heeft directeur Van Impe toch het volgende seizoen voorbereid. (M.V.K.) (c/o Van Ertbornstraat 8, 03/233.13.23)

Paljas De kleinste theaterruimte van Antwerpen. Solotoneel, kleinkunst, poëzie. Altijd netjes, zelden flauwekul. Het kan er gezellig zijn. Maar is het die energie nu allemaal wel waard? (P.D.B.) (Filomenastraat 25, 03/218.65.56)

Paradox Café met pakhuis (waarin somtijds theater en pop) waar een kleine fractie van artistiek Antwerpen nestwarmte zoekt. Oksel, Belçikal, Baron Grijs en wat dansers hebben er voorstellingen getoond. Wegens gebrek aan geld om het (schitterende) pakhuis om te bouwen zal Paradox wel in de potentiële mogelijkheden blijven steken. (P.D.B.) (Waalse Kaai 25)

RVT Spreidingsgezelschap (opgericht door Rik Jacobs in 1945, in 1947 ondergebracht bij het Nationaal Toneel, sinds 1967 gezelschap van de provincie Antwerpen) dat meer publiciteit krijgt door het politieke pokerspel errond (de ontbinding van het Nationaal Toneel, de dreigende opheffing afgelopen seizoen) dan door artistieke prestaties. Het repertoire schippert tussen ouboullig geënsceneerde klassiekers {De Vrek, Midzomernachtsdroom) en Antwerpse kluchten (Wat doen we met bompa). Directeur: Frans Vercammen. (K.T.) (Arenbergstraat 28, 03/233.64.08)

Scalpel Nog een uitlaatklep voor ontgoochelingen in het officiële bestel, ditmaal uit RVT-kringen: Eddy Asselbergs, Marnix Verduyn en anderen. De bedoeling is 'messcherp' theater te maken, dat 'tot op het bot gaat'. Met Kroetz' Mannenzaken lukte dat zelfs vrij aardig. (K.T.) (Dodoenstraat 31, 2200 Borgerhout, 03/236.69.97)

De Scène Maandelijks theaterinformatieblad geproduceerd door het Theatercentrum; van 1959 tot 1960: alleen informatie over de Antwerpse stedelijke theaters; sindsdien zijn terreinen uitbreidend over het hele Vlaamse land; bevat een uitgebreide kalender van de theatermanifestaties in Vlaanderen. (M.V.K.) (Theaterplein z/n, 03/234.21.46)

Sfinks-Animatie Begin jaren '70 ontstond de Sfinks als jongerencentrum in Boechout met meer allure dan een jeugdhuis: cursuspakket, kleinere theaterprodukties, het zomerfestival (Sfinks Roots). Beide werkingspolen zijn sinds 1982 in aparte vzw's ondergebracht: Sfinks-V(orming) en Sfinks-A(nimatie). Naast de samenwerking met de Spiegel (Beveren-Waas) en de Singel (Antwerpen) in SSST voor grotere theaterprodukties (receptief) wordt veel aandacht besteed aan kindertheater door Sfinks-A. Alles zonder subsidies (Zie Etcetera 2) (K.T.) (Heuvelstraat 25-31, 2530 Boechout, 03/455.69.44)

De Singel Dé receptieve cultuurtempel van de stad. Schitterend gebouw van Stijnen. Twee zalen. De theaterzaal (850 plaatsen) is vaak (te) groot. Na de start in 1981 was er vooral muziek te beluisteren (het muziekconservatorium huist in hetzelfde gebouw), maar sinds 83 is er ook veel dans en toneel te zien (Ballet van Vlaanderen, nieuwe Belgische dans, Neerlands betere theatergroepen,...). (P.D.B.) (Desguinlei 25, 03/216.28.77)

Teatertentog Een semi-professionele theatergroep, opgericht in 1979 en verbonden aan de toneelacademie van Borgerhout, o.l.v. Gil Vrijdaghs. Drie creaties, meestal geconcipieerd rond vrij traditionele collages van bestaande teksten : Zie deze ronde schijf in de zon (rond Van Gogh en Daudet). Niet speciaal mikken (een poëzieprogramma over geweld) en De man in de reus (een Paul Snoek-project). Bedoeling is de afgestudeerden van de toneelacademie speelkansen te bieden. Vooralsnog lijden de produkties onder een amateuristische aanpak en gebrekkig speeltalent. (B.P.) (Achterbist 16, 2260 Nijlen, 03/481.76.99)

Tentakel Van bij de start in 1973 maakte Tentakel themastukken rond kernenergie, bewapening, technologie, stress, enz. Didactische, heldere voorstellingen die het in de scholen prima deden. De overstap sinds 1980 naar een neo-realistisch toneel voor volwassenen wil niet zo goed lukken. De groep richtte een eigen zaal in, waar een stukje alternatief A'pen zijn waar toont. (P.D.B.) (c/o Tolstraat 61, 03/237.81.66)

Theatercentrum Opgericht in 1965 met als doel: de bestaande drempelvrees t.o.v. theater te helpen overwinnen, via het opzetten van een systeem van theaterchecks --gecombineerde tickets -- en het aanknopen van contacten met bedrijven in het Antwerpse; nu ook overlegorgaan tussen een aantal Antwerpse theaters m.b.t. gemeenschappelijke promotie (verzamel-affiche, theatermarkt, enz.). (M.V.K.) (Theaterplein, 03/234.21.46)

Foto Herman Sorgeloos

Foto Rita Lacres

Theater In Team Nieuw (1983) gezelschap rond free-lance acteur Rikkert Van Dijck en Karel Van Deuren. Ook andere Fakkel-gefrustreerden maken deel uit van de groep die wil werken aan 'auteurstheater'. Geenszins Genesis, een collectief, pseudo-religieus werkstuk, kon alleszins niet overtuigen. (K.T.) (Mimosalaan 7, 2970 Hever, 015/67.43.23)

Theaterstudio RUCA Een van de weinige theatergroepen in het studentenmilieu ; oudstudenten, BTK-ers, enz. van het Ruca; gestart in 1980 met Shakespeares zuster naar Théâtre de l'Aquarium ; later een Schnitzler-project en recent Diderots Het gesprek, de droom, het vervolg ; verwijderen zich duidelijk van het in het amateurtoneel nog vaak heersende realisme. (M.V.K.) (Callensstraat 18, 2600 Berchem)

Theaterwinkel Geopend op 5 maart 1984. De boekenafdeling heeft nu zo een 1500 titels in huis, maar wil dat tegen eind 84 opdrijven tot 5000. Is ook een servicewinkel (tickets voor binnen- en buitenlandse voorstellingen ; locatie voor een groeiend aantal theatergroepen). (Sint Jacobsmarkt 74, 03/233.71.60)

Théâtre Néèrlandophone (Ex-)studenten van Ritcs en Studio die onlangs een strip-achtig spektakel, Château Bain-Marie, opzetten. Een uit de hand gelopen grap of een aanzet tot kabaretesk theater ? (K.T.)

Tiedrie Tiedrie staat voor 'Theater van de Derde Wereld in Europa', maar dat is slechts gedeeltelijk waar. Tone Brulin kiest wel teksten uit zuidelijke regionen maar eigenlijk is het altijd 'zijn' stuk dat hij overdoet. Tiedrie maakt zachtaardige voorstellingen waarin dictators een te verwachten veeg uit de pan krijgen (God de Vader is de grootste dictator) en kleine mensjes met onverklaarbaar veel moed altijd opnieuw rechtkrabbelen nadat ze op hun smoel zijn gevallen. De sprookjesachtige, fluwelen sfeer van de voorstellingen verbergt soms het grote vakmanschap en de filosofische ernst van Brulin en de zijnen (zie Etcetera 2) (P.D.B.) (Hertstraat 6, 2100 Deurne, 03/325.88.50)

TIL (Toneelgezelschap Ivonne Lex) serveert theater als "een etentje met rode wijn in gezelschap van de acteurs". Geen opgewarmde kost, maar iets nieuws uitproberen is er ook niet bij. De voorstellingsbabbel is soms grappig, soms ernstig, maar nooit te grappig of te ernstig. TIL is een hardwerkend bedrijfje. Voelt u de nattigheid ? (Zie Etcetera 6). (P.D.B.) (Zalen: Het Appeltje, Lange Nieuw straat 81; Het Klokhuis, Parochiaanstraat 5, 03/233.53.16)

Marc Vanrunxt Bij gebrek aan dans-avant-garde in Vlaanderen, toch een 'Nieuwe danser': Vanrunxt is opgeleid bij Ann Slootmaekers en verzorgde de choreografie bij Jan Fabres Het is theater zoals te verwachten en te voorzien was. Zijn eigen werk --met name Vier korte dansen -- is veelbelovend, maar moet nog rijpen (zie Etcetera 6). (K.T.) (Turnhoutsebaan 16, 2200 Borgerhout)

De Witte Kraai Gestart als cabaretgroep 'Salu'; de kern bestaat uit Sam Bogaerts, regisseur, en de acteurs Warre Borgmans en Lucas Vandervost; brachten zowel bestaande teksten (Pinters Minnaar; Mamets Sexuele perversiteit te A., enz.) als bewerkingen (Honger/Knui Hamsun, cfr. Etcetera 6) en eigen teksten (Omwille van het smeer...) zie verder p. - en p. - ; kleine subsidie via 'experimentenpot'. (M.V.K.) (Sint-Thomasstraat 49 bus 1, 2018 Antwerpen, 03/218.79.15)

Sirkus-O Begonnen als een vrijetijdsclubje geanimeerd door twee enthousiaste dames, is het in zijn vierjarig bestaan uitgegroeid tot het enige 'creativity centre' van zijn omvang in het Antwerpse. Kortere sessies worden afgewisseld met echte jaarcycli en er worden zowel tap-lessen gegeven op huisvrouwenniveau als Tai-Chi, Afrikaanse dans en ritme-oefeningen voor ingewijden. Het voorbije seizoen is er een project gestart rond theater en drama, gericht op 'het harmonisch samenwerken tussen dramaschrijvers en toneelspelers'. (K.H.) (Lakborslei 108-116, 2100 Deurne)

Stedelijk Instituut voor Ballet Opgericht in 1951; in 1961 volgde de omschakeling tot Stedelijk Instituut met drie afdelingen: lager onderwijs, lager en hoger middelbaar. Leerlingen van de school behaalden medailles op internationale wedstrijden in Varna (Bulgarije) en in Lausanne. Sinds enige tijd werden ook pedagogische leergangen uitgebouwd. (M.V.K.) (Meistraat 2, 03/231.97.50)

Theater Herman Verbeeck Gestart in 1978 als muziektheater in samenwerking met het Vlaams Mobiel Kamerensemble (met o.m. Stravinsky's Geschiedenis van een soldaat); realiseerde in 1982-83 Het Bruiloftsfeest o.l.v. Pierre Friloux (zié Etcetera 1); organiseerde op 19-20 mei '84 de Antwerpse Theaterpromenade : 21 projecten in diverse lokaties verspreid in de stad. Gesubsidieerd via de 'experimentenpot'. (M.V.K.) (Middelheimlaan 59, 2020 Antwerpen, 03/828.28.37)

De zwarte komedie De Zwarte Komedie staat, al zes seizoenen lang, voor satire, kabaret en wegwerptheater. Bert Verhoye en Piet Piryns (beiden journalist) schrijven de teksten, waarbij zij een absoluut gebrek aan zelfkritiek ten toon spreiden. Grote grappen en pientere sfeerstukjes wisselen af met karrevrachten middelmatige verwerkingen van de politieke absurditeiten. Het spelniveau is al even onevenwichtig. Max Schnur is altijd koddig. De anderen niet. (P.D.B.) (Leguit 15, 03/233.56.78)