Zondag had te Gent, onder leiding van den heer Karel De Sutter, in het Feestpaleis, eene tweede uitvoering plaats van Tinel's oratorium. Het blijf altijd een waagstuk een dergelijk werk, waarin naar het oordeel van alle muziekcritici de hoogste eischen aan koren en orkest worden gestoeld , door niet-beroepszangers- en spelers te laten vertolken.

De "Gentsche Vereeniging voor Toonkunst" heeft dit waagstuk aangedurfd en eervol tot een goed einde gebracht. Dit is veel gezegd. We betreuren alleen dat de gekozen zaal de vereischte atmosfeer voor het oratorium niet wist te scheppen, en wat meer is, dat haar geluidsgehalte niet zuiver genoeg was. De noodzakelijke opeendrumming aan orkest en koren tegen een reusachtig gespannen velum als achtergrond was ook niet van aard om de schoonheid van het werk in goede voorwaarden naar voren te brengen.

"Franciscus" is zoo broos, zoo delicaat, zoo religieus van stemming door en door, dat de uitvoerders en toehoorders er moeten kunnen zitten als in een sfeer van wijding en piëteit om, hart aan hart, met die muziek mee te leven en mee te voelen. In dit opzicht was de Munt, waar wij het oratorium onlangs hoorden uitvoeren, wel het ideaal kader. Aristocratisch. Dit is wezenlijk het woord dat past bij Tinel. Heel zijn kunst is zoo voornaam, zoo edel van lijn, zoo aristocratisch fijn tot in haar minste trillingen. Muziek om met "smek-lippen" te proeven. Dit is een hoedanigheid welke ons, Vlamingen (laat ons eerlijk opbiechten) vaak ontbreekt. Bij de minste schoonheid die ons treft, slaat de geestdrift boven, en er wordt in de handen geklapt dat de zaal er van davert. Spontaan voorzeker, maar het komt ten onpas. God! Wat deden die schielijke losbarstingen van applaus me soms pijnlijk aan toen zij de fijne draden van emotie welke Tinel's muziek spon, zoo ruw braken.

Dit gezegd zijnde als parenthetis, kunnen we de uitvoering van zondag gerust loven. Al waren er ook enkele oogenblikken dat er, vooral bij de vrouwenkoren, weifeling of vermoeienis scheen in te treden. Toch werd er nog een vrij mooi en grootsch geheel bereikt. De solisten zongen met liefde. Niemand onder hen zal het ons euvel opnemen zoo we hier den naam van de heer Verniers (Franciscus) in het bizonder vooropzetten. Hij beschikt over geen sterk orgaan en moet vaak geweldig worstelen met het orkest (in het "visioen" o.m. wanneer alle instrumenten opgaan in een ongemeene schittering van akkoorden, heeft de toondichter den solist voor een verpletterende taak gesteld) maar hij kan zijn malsche tenorstem zoo plooien, zoo zoet maken, zoo streelend, dat het bijwijlen een ware betoovering is.

Het is kenschetsend hoe Tinel, iedermaal als hij zijn geliefden heilige mag laten optreden, eene muziek schrijft die zoo puur en zoo lyrisch staat dat zij als een regen van zonnevonken over u daalt. Het valt niet te loochenen dat in dit oratorium van zoo langen adem de techniek, welke overal met meesterhand werd doorgedreven en tot in het haar fijne uitgewerkt, het af en aan wint op de spontaniteit van het gevoel. Doch al die bladzijden waarin Franciscus aan het "woord" komt, staan zoo huiver-frisch van bezieling dat geen hart hier koud blijven kan. Hier bereikte Tinel het hoogste. Ziel en techniek gaan op in eendere vlucht. En de heer Verniers heeft ook con amore die paradijs-mooie zang vertolkt.

Om te besluiten: de uitvoering van zondag heeft, spijts onvermijdelijke zwakheden en tekortkomingen, ons nog zooveel te genieten gegeven dat we, én bestuurders, én vertolkers, er warmen dank om verschuldigd zijn.