We brengen met graagte verslag uit over de prestatie van het Hofstadtooneel, die werkelijk mag beschouwd worden als een der glansrijkste, die tot dusver door dit gezelschap werden voorgebracht.

Het stuk van Noël Coward lijkt zoo bestemd voor kamertooneel. Het is een saloncomedie vol pit en geestigheid, die tintelt van humor, van aanvang tot eind.

Het gegeven wentelt rond de kruisverhouding tusschen twee huwelijken.

I verplaatst ons naar een of ander internationaal palace in bergland en meergebied... Aan het balkonraam verschijnt Elyot Chase met zijn jonge vrouw Sibyl. Uit het gesprek blijkt dadelijk dat Sibyls verliefddoen afstuit op de nuchterheid van haar echtgenoot, die van het huwelijk de opvatting heeft dat het zijn moet : een rustkuur voor zijn levensavond. Maar daar verschijnt heelemaal onverwacht aan het andere raam Amanda. Elyot's eerste vrouw, die eveneens een tweede maal de wagenis van het huwelijk inging. Een weerzien tusschen beiden kan niet uitblijven, en zij nemen dan ook respektievelijk het voornemen ijlings af te reizen. Het jonge bruidje Sibyl is op dit vertrek evenwel niet gesteld en weigert. Elyot's wrevel breekt los en zij zoekt heil in het restaurant. Ook Victor, Amanda's tweede man, wil blijven waar hij is, en omdat zijn vrouw zoo aandringt, wijkt hij uit naar den bar. Door dit toeval blijft het echtpaar van voorheen weer saam en na de evocatie van al de charmes die hun vroeger 'echtelijk' leven heeft geboden, besluiten zij het er andermaal op te wagen en vertrekken. Het slottooneel toont ons dan het nagebleven paar, dat verbond sluit bij twee cocktails in nagedachtenis van de afwezigen.

II geeft ons dan een beeld van wat het mondaine huwelijk aan troostelooze banaliteit en wederzijdsch gekibbel biedt. Amanda en Elyot, die in den grond elkaar geestelijk verachten en toch naar elkaar worden toegedreven, trachten zich met het huiselijk geluk te verzoenen. Dat geeft aanleiding tot de koddigste tooneelen. Zij trachten elkaar te benaderen en worden voor elkaar doodgewoon irritant. Beider verleden, beider avonturen komen opspoken en de incomptabiliteit der karakters is niet te overbruggen. Om de stoornis van den huiselijken vrede te voorkomen, heeft dit nieuwe geïmproviseerde paar, dat voor het oog van de wereld in zonde leeft maar kan rekenen op de waardering der katholieken omdat deze de echtscheiding niet erkennen, er een magisch middel op gevonden. Als de barometer naar storm overhelt, spreekt een van beiden het woord « Ghandi» en zooals bij den Indischen volksleider treedt ook bij dit gezin de stilte in. Zij nemen zich voor, als zij door Sibyl en Victor worden opgezocht, zich voornaam en waardig te gedragen. Maar veel tormenten hangen in dit concubinaatsfirmament, en zij ontladen zich dra in het stukslagen van een fonoplaat en den heelen inboedel, en een worstelpartij op het tapijt, dan juist als Sibyl en Victor binnenkomen.

Er moet een oplossing gevonden worden voor dit geval van echtbreuk, dat er per slot een is van hereeniging. In III vernemen wij dan dat Sibyl zich het eerste jaar niet van Elyot zal laten scheiden en Victor staat beduusd, omdat hij niet weet of Amanda van hem houdt. Maar daar slaan Victor en Sybil plots heftig aan 't krakeelen naar aanleiding van de minder aangename voorvallen, die zich tijdens hun toevallig samenzijn hebben voor gedaan. Door deze nieuwe wending van het konflikt verbluft, nemen Amanda en Elyot weer samen de wijk. Noël Coward heeft dat alles gehouden in lossen badinage-toon, zéér luchtig en vol geestigheid, die hoogtepunten bereikt in II en bij het slot van III.

Hr. Cor van der Lugt-Melsert heeft zijn Elyot gekampeerd met een bewonderenswaardige dozis flegma, « le grand blasé » die poogt onder wat kunstmatige, luchthartigheid zijn lusteloos karakter te verhullen. In I met Sibyl, verder in II met Amanda heeft hij met onnavolgbare superieure geestelijke distinctie gespeeld. Mies Versteeg (Sibyl), wist haar zoo vroeg ontgoocheld bruidje in alle soberheid te vertolken, hield de huiltooneelen nog moderato afgestemd. Dick van Veen, die destijds voor ons K.N.S.-gezelschap een heusche aanwinst was, hebben wij met genoegen teruggezien. Zijn confectie-Engelschman stond daar volkomen gaaf afgelijnd, met de blufferigheid en het tikje lafheid van den man die de klappen krijgt.

Maar een monument van typeering gaf Mevr. Annie van der Lugt-Melsert-van Ees ons met deze Amanda. Dat was een internationale Venus vol koud cynisme en moorddadige spo lust. Tegenover Elyot en Victor trad zij op als een vrouw die de fataliteit draagt onder haar geestigheden en die goochelt met de harten die haar staan toegewend. Als zij bij het koffiekransje aan het slot de verveling wil breken door kout waarvan de zinledigheid gewoon afstoot, was zij onweerstaanbaar hoogkomiek. Zij was werkelijk de moderne superwoman, die geestelijk sterk staat met een levensinzicht vernuchterd door veel ontgoocheling. Het leeuwenaandeel van den bijval ging naar haar.

Voor deze galavertooning was de zaal eerder karig bezet. De «Hollandsche club » zal ons de opmerking veroorloven, dat rond deze vertooning niet voldoende publiciteit werd gemaakt. Zij zou hebben moeten doorgaan voor een vol huis. Want het Hofstadtooneel is behoudens de belangstelling van de Nederlandsche kolonie, ook ruimschoots die van het Antwerpsche theaterpubliek waardig. Wij spreken dan ook den wensch uit dat Directeur W. Benoy dit stuk nog dit jaar op het repertorium zou nemen. De rollen van Elyot en Amanda lijken ons onderscheidelijk voor Jan Cammans en Ida Wassermann voorbestemd. Finantieel wordt dit trouwens een sukses.

Verder had de kaartenverkoop aanleiding gegeven tot dubbele nummering van ettelijke plaatsen, wat aan het loket een herrie van belang werd en stellig niet pleit voor het organisatorisch vernuft van hen, die met deze taak werden gelast.

VICTOR J. BRUNCLAIR.