Eigenlik is het een kiese zaak voor me om hier Lode Geysen voor te stellen. Het is namelik in Reinaert de Vos, dat ik hem voor het eerst aan het werk gezien heb, als regisseur van de wakkere kring « De Dageraad » uit Brasschaet.

Ik doe het, omdat ik bedoel het stuk terzijde te laten, zoveel mogelik, en zo goed als uitsluitend te handelen over de aangewende tekniek. En méér nog, omdat ik in geweten oordeel getuige geweest te zijn van een belovend debuut -- eilaas, als vakman, de enige getuige, vermits geen van de critici uit Antwerpen of elders zich de inspanning getroost heeft om in het moeilik bereikbaar Brasschaet te gaan kijken naar het pogen van jongens, die op één seizoen « Als de Sterre », « Leontientje » en «De Zonderlinge Gast » voor het voetlicht gebracht hebben... Spijtig : «De Dageraad» mag gerust tot die dilettantengezelschappen gerekend worden, welke belangstelling verdienen, ook buiten hun lokale sfeer.

Ik heb te duidelik de indruk gekregen, dat we in Lode Geysen een kunstenaar met toekomst bezitten om niet een lans voor hem te breken, spijts het delikate van het geval.

Ik heb Reinaert destijds gezien, bij de Meester. Niet lang geleden woonde ik te Parijs een vertoning bij van « Les oiseaux » van Aristofanes, bewerker Bernard Zimmer, regisseur Charles Dullin, de befaamde direkteur en kino-speler, die velen zullen bewonderd hebben als Louis XI in « Le Miracle des Loups » of als Kempelen in « Le Joueur d'Echecs ». Welnu, de prestasie van Geysen verbleekt geenszins bij die van die twee grote artiesten.

Natuurlik hoeft zo'n uitlating opgevat « cum grano salis ». Van dilettanten kan dezelfde individuele speelvaardigheid niet verwacht worden als van beroepskunstenaars : alleen het samenspel kan in aanmerking komen en in dit laatste presies kan en moet de regisseur zich doen gelden.

Geysen heeft Reinaert meegemaakt bij het Volkstoneel. Ook Tijl. Het is voelbaar : hij vertoont Reinaert op zijn Tijl's, om het zeer eenvoudig uit te drukken. In teknies opzicht verlochent hij allerminst zijn leerschool. Hij levert evenwel geen kopijwerk. Hij doet er zeer veel van 't zijne bij. Dit is eerst en vooral gebleken uit een macht koddige, clowneske, verrassende détail-vondsten waarmee ie het stuk verrijkt heeft, -- letterlik verrijkt, vermits ze in het libretto niet aangegeven stonden. Maar het is biezonder gebleken uit de handige, sierlike stijlzuivere wijze, waarop hij het weten klaar te spinnen heeft om het zwaartepunt van het spektakel te verleggen : bij het Volkstoneel draaide de aksie rondom één spil-rol, rondom de Vos, rondom Staf Bruggen, bij Geysen werd de Vos meegesleurd in het gebeuren en trad Nobel op verrasende wijze op het voorplan.

Iemand die het vermag om zich aldus los te werken uit de schaduw van een de Meester en een Bruggen is niet de eerste de beste en legt getuigenis af van een sterk persoonlik temperament. Ik heb zelden in Vlaanderen, gavere, mooiere, zelfstandiger regiearbeid bewonderd en het was maar billik dat Geysen een kans kreeg om ergens voor het publiek en voor de kritiek zijn vuurproef te doorstaan : ik moet me geweldig begochelen of hij zal het er met eer van af brengen.