Advanced Search found 74 item(s) featuring "Jan Oscar De Gruyter"

1932-04-30 K.N.S. "Poliche" door Henry Bataille (Victor J. Brunclair)
  • . . . toch voert deze naam bij den K.N.S. weer dien verouderderden geest van het oppervlakkige boulevardgenre in, waaraan pas de komst van Dr. de Gruyter een eind kwam stellen. Men heeft H. Bataille eens een der grootmeesters van het Fransche tooneel genoemd. Deze bepaling kan . . .
1933-12-16 Ned. Schouwburg. "Marijke" door D. De Gruyter (Victor J. Brunclair)
  • . . . TOONEEL NED. SCHOUWBURG . «Maryke» DOOR D. DE GRUYTER Weet een bakvisch niet, welke tribulaties er moeten volvoerd worden, om te komen tot dit heugelijk resultaat: «Ik, werd gevraagd» . . .
1934-01-13 Kon. Nederl. Schouwburg, "De genoegens van het toeval" door R. Benjamin (Victor J. Brunclair)
  • . . . de glinsterkernen van zijn vindingsrijken geest kon doen oplichten. Hij spreidde daarbij het animo ten toon dat ons van uit den glorietijd onder Dr. de Gruyter nog bekend was. De heer Gorlé was een brave doctor die 's dichters, paradoksale zetten met beminnelijkheid aanhoorde, evenals zijn vrouw (H. . . .
1932-03-12 The English Players: "Candida" (H.B.)
  • . . . van allereerste gehalte. Ons, die ons nog duidelijk de vertolking herinneren van "Candida" door het Vlaamsche Volkstooneel , een tiental jaren geleden, met Oscar De Gruyter , Dolly De Gruyter en Gust Maes in de voornaamste rollen, is het verschil in opvatting van de interpretatie ten zeerste . . .
1922-04-23 "Gudrun" door het Vlaamsche Volkstooneel (R.)
  • . . . "Gudrun" op te voeren. Valt de lezing van het drama mee, men kan echter gemakkelijk voorzien, dat het als tooneelwerk minder bevallen zou. Dr De Gruyter heeft hier opnieuw bewezen, dat hij is: een tooneeltechnieker in den vollen zin van het woord. Op zeer behendige wijze heeft hij . . .
  • . . . 'Wate' van Daan van Offelen mag gezien zijn. Hij had prachtige momenten; spijtig dat hij niet het gewenschte climax wist vol te houden. Dr Oscar De Gruyter als Carausius voldeed ons minder. We gelooven, dat de Wate-figuur meer in de lijn ligt van het talent en het temperament . . .
1933-03-18 K.N.S.: "Voor Zonsondergang" door Gerhart Hauptmann (Victor J. Brunclair)
  • . . . welke Heyermans bij de behandeling van een analoog onderwerp zoo kwistig wist te doen losklateren. Wij zijn van oordeel dat een de Gruyter herdenking meer luister verdiende, dan de opvoering van dit naar geest en uitwerking vrij verouderde werk van G. Hauptmann . De hoofdrol (Mathias . . .
  • . . . was over het algemeen smettenvrij, al vonden we bij hem nog uitdrukkingen als "zich zelfmoorden" voor zelfmoord plegen. Het publiek was voor deze De Gruyter -herdenkingsvoorstelling niet bijzonder talrijk. . . .
1929-03-25 Nieuwsjes uit de tooneelwereld (J.B.)
  • . . . weekblad "Het Antwerpsch Tooneel" waarin de smart der artisten van den Nederlandschen Schouwburg over het ontijdig afsterven van den vereerden Dr. O. De Gruyter als geveinsd wordt voorgesteld en dat diep beleedigend is voor de nagedachtenis van den bestuurder van de Nederlandschen Schouwburg . Twee . . .
1929-04-12 "Oidipus Tyrannos" te Antwerpen vertoond "de tooneelspeler van het volk" (Incognito)
  • . . . vertaald onder titel "Koning Oidipos". Deze opvoering heeft een zeer actueel karakter. Immers dit treurspel heeft onzen grooten tooneelspeler en uitzonderlijk begaafden regisseur Dr. De Gruyter gediend bij zijn laatste tooneeldaad. Het was zijn Zwanenzang. De opvoering was van een ongewone artistieke waarde: Het was het summum van . . .
  • . . . de bewust dienende herschepping in bijna fanatiek verantwoordelijkheidsgevoel tegenover het te spelen werk. Deze opvatting ligt immers ten grondslag van het regiewerk van Dr. De Gruyter . Gansch Vlaanderen is deze vertooning komen toejuichen, en in de eerste plaats om de buitengewone vertolking van Dr. De Gruyter . . .
  • . . . van Dr. De Gruyter . Gansch Vlaanderen is deze vertooning komen toejuichen, en in de eerste plaats om de buitengewone vertolking van Dr. De Gruyter in de titelrol zelf. De vertooning door het Vlaamsch Volkstooneel van hetzelfde werk wil geenszins een vergelijking en een oordeel oproepen . . .
  • . . . De rol van Oedipus wordt gespeeld door Staf Bruggen . Staf Bruggen was in het eerste Vlaamsch Volkstooneel, dat onder Dr. De Gruyter 's leiding stond, een van de beste acteurs van Vlaanderen, en Dr. De Gruyter zag dit blijkbaar ook zoo in, want . . .
  • . . . was in het eerste Vlaamsch Volkstooneel, dat onder Dr. De Gruyter 's leiding stond, een van de beste acteurs van Vlaanderen, en Dr. De Gruyter zag dit blijkbaar ook zoo in, want Staf Bruggen zag zich steeds belangrijke rollen toebedeeld. Staf Bruggen bleef . . .
1923-09-24 De advokaat der armen (J.B.)
  • . . . van Mardoche en er trouwens een ovatie mee losgehaald. Het publiek weet nu ineens wat een mooie aanwinst deze jonge acteur door Dr O. De Gruyter gevormd, voor den Kon. Vl. Schouwburg is. Mevr. I. De Veirman en Mej. R. Verschueren, speelden eveneens heel keurig en . . .
1928-10-12 "De komedie van het geluk" in de Nederlandse Schouwburg, Antwerpen (Paul de Mont)
  • . . . hem komt de verdienste toe een voorloper geweest te zijn. Vertaler en regisseur van het spektakel was Joris Diels , die door De Gruyter met een paar andere krachten enkele malen zelfstandig werkzaam gezet wordt. Ik meen dat het ogenblik gekomen is om voor deze jeugdige kunstenaar . . .
  • . . . het klaargesponnen om daarmee een stijlvol spektakel te geven. Het is een legende -- die best uit de wereld geholpen wordt -- dat de Gruyter en zijn mederegisseurs niets voelen voor het «moderne». De waarheid is dat zij er niet a priori aan meedoen, maar elk stuk ensceneren . . .
1938-11-30 Na "Tooneelgroei" (Willem Putman)
  • . . . vragen voor een figuur, die van zeer groote beteekenis geweest is in al wat hier op tooneelgebied sinds den wereldoorlog is gebeurd, namelijk Dr. J.O. De Gruyter , die ons helaas juist bij den aanvang van de hier behandelde periode door den dood werd ontrukt. Het is een pijnlijk . . .
1924-08-25 Tooneel in België: Het vernieuwde "Vlaamsche Volkstooneel" (Willem Putman)
  • . . . in België. Het vernieuwde " Vlaamsche Volkstooneel ". De heer Willem Putman schrijft ons: Men kent de actie alhier van Dr. J.O. De Gruyter die met zijn bekend gezelschap heel Vlaanderen doorreisde en door zijn kunstrijke vertooningen van degelijke tooneelstukken een kentering onder het Vlaamsche . . .
  • . . . -- zoodat nu algemeene heropbloei van het tooneel in Vlaanderen kan worden vastgesteld als blijde resultaat van zijn moedig en bewust optreden. Sinds Dr. De Gruyter tot bestuurder benoemd werd van den Koninklijken Vlaamschen schouwburg te Antwerpen bleef zijn gezelschap nog bestaan en vervolgde zijn kunstreizen . . .
1930-02-24 "En waar de ster..." honderd maal opgevoerd: Hulde aan auteurs en acteurs: Tien jaar tooneelarbeid gevierd (Q.)
  • . . . herinnert aan den heroïschen en legendarischen opgang van het Vl. Volkstooneel . Met ontroering spreekt hij over het edel en baanbrekend werk van Dr De Gruyter , en brengt hulde aan zijn schoone gedachtenis, hulde aan de twee dappere artisten Staf Bruggen en Maurits Hoste, hulde aan . . .
1922-04-15 "Gudrun" door het Vlaamsche Volkstooneel (Anon.)
  • . . . Vondel 's "Jozef in Dothan", waarmee het Vlaamsche Volkstooneel door Vlaanderen een waren triomftocht heeft gehouden; na den 17-eeuwschen "Warenar", waarmee Dr De Gruyter als eersterangsartist zijn sporen heeft verdiend; eindelijk na Molière 's "Scapin", waarvan de interpretatie door het Vlaamsche Volkstooneel voor de . . .
  • . . . om zijn te veel "droom" bijna onspeelbare, daarom niet minder grandioze werk van den diepbetreurden jongen dichter en kamper Rodenbach heeft Dr De Gruyter , met deze liefde en deze kunde die zijn gansche persoonlijkheid kenschetsen, aan het Vlaamsche theater teruggeschonken. Zijn daad is er een van . . .
  • . . . kunnen oprichten. De rol van "Gudrun" Rodenbach 's lievelingsfiguur wordt gespeeld door Dolly de Gruyter-Peuterman. Carausius (de machtige verstandspoging) wordt vertolkt door Dr de Gruyter . Daan van Offelen is de dweper "Wate", deze reuzengestalte, in wie Rodenbach 's hartstochtelijke liefde tot het Vlaamsche vaderland, die zijn . . .
1930-02-24 Nederlandsche Schouwburg te Antwerpen: Opvoering van Sofokles "Antigone" (V.G.)
  • . . . Aan deze opvoering was een buitengewone zorg ten deel gevallen. Waardoor ze eene [???] beteekenis kreeg in de herdenking van den vorigen bestuurder, Dr J. O. De Gruyter , wiens voorkeur en betrachten zich steeds tot de klassieken gericht heeft. Toch dient evenwel van meet af onderlijnd dat
  • . . . Ch. Gilhuys de gevestigde traditie niet volledig heeft geeerbiedigd. Zijne leiding werd weliswaar gekenmerkt door denzelfden eerbied voor het woorde dien De Gruyter als eene cultus opnam, doch wij hebben de stijlvolle soberheid gemist die ieder van De Gruyter 's prestaties kenmerkte. Daardoor werd bij . . .
  • . . . eerbied voor het woorde dien De Gruyter als eene cultus opnam, doch wij hebben de stijlvolle soberheid gemist die ieder van De Gruyter 's prestaties kenmerkte. Daardoor werd bij deze opvoering van "Antigone" bij poozen den indruk gewekt van effectjacht, misschien wel onbewust gevormd, en eerder ontsproten . . .
1927-01-18 Nederl. Schouwburg: Opvoering van "Kastegeest" door John Galsworthy (J.)
  • . . . Canynge ergens in het zesde tafereel, wat we zonder vrees voor tegenspraak tot den bestuurder aanpassen. Men ga even de werking na van Dr J. O. De Gruyter sedert hij het bestuur in handen nam, van jaar tot jaar worden de vraagteekens grooter en verschuilt hij zich in . . .
  • . . . de dames I. Wassermann, E. Van Camp en J. Cammans nog het meest voldoening. Onder deze omstandigheden valt er van de regie van Dr J. O. De Gruyter ook al niet veel goeds te zeggen. Hij had er niet in gelukt stemming te brengen. Een gunstige uitzondering willen . . .
1934-01-30 Te Antwerpen: Kon. Nederl. Schouwburg: Opvoering van "Vier dagen uit het leven van een onfatsoenlijk meisje", door R. Bernauer en R. Oesterreicher (J.V.G.)
  • . . . een grooten bijval aan belangstelling zal kunnen verwerkt worden is een andere vraag. Directeur Benoy heeft echter dit op zijn voorganger, Dr J. O. De Gruyter voor, dat hij den titel, waaronder het in Nederland opgevoerd werd, onveranderd bewaart, waardoor het noodzakelijke voorbehoud van meet af . . .
1927-04-05 Doolhof der Liefde (J.)
  • . . . inspanning der vertolkers er op geen enkele manier kon in slagen het saaie blijspel dat "De Bruidegom" heet interessant te maken. Dat Dr. J.O. De Gruyter er plezier in gevonden heeft dat ding te vertalen is best mogelijk, maar dat hij gevoeld heeft dat het niets om het . . .
1931-09-09 Antigone (W.R.)
  • . . . in den klassieken speelstijl, te willen vertolken, wanneer men niet over tragedie-spelers beschikt. Weinige Vlaamsche tooneelspelers zijn voor deze taak opgewassen; wijlen Dr. De Gruyter was er één. "Antigone" is inderdaad een meesterlijk Grieksch treurspel; het gezelschap van het Nat. Vlaamsch Tooneel vertolkt het als een stroef . . .
1929-03-24 "Maria Magdalena" van Verschaeve (E.D.W.)
  • . . . diepste aanvoelen bij het publiek m. a. w. ideale vertolkers, ideale toehoorders. Een onverminkte opvoering als die van Goethe 's Iphigenie, door Dr. De Gruyter , op de wetenschappelijke Congressen te Mechelen in 1921, bewijst dit ten overvloede. Valt het dus eenerzijds te betreuren dat Verschaeve 's . . .
1926-03-24 Alph. Laudy : "De Paradijsvloek" in "De Nieuwe Spieghel" (Willem Putman)
  • . . . wij onmiddellijk ons zelf en onze medemenschen. Dus diende deze interpretatie de symbolische waarde van het stuk. Zij is niet meer nieuw, sinds Dr. De Gruyter Jozef in Dothan moderniseerde - en sinds wij weten, dat Hamlet nu in "plus fours" optreedt, beschouwen wij de broek van Adam . . .
1930-12-10 Russomanie (Victor J. Brunclair)
  • . . . het werk van Dostojewsky niet één raakpunt vertoont? En ook zijn gevolgtrekking, dat men in speelstijl hier is afgeweken van de De Gruyter -traditie is glad verkeerd. Waarom? Omdat Monet in de Gebroeders Karamazov niets anders ontdekken kan dan een vulgair speelstuk met grofdadig effekt . . .
  • . . . heeft dat hierdoor het Roze Kate genre werd in eer hersteld, pleit dat niet voor het doorzicht. Het is al te gemakkelijk van de Gruyter te zeggen dat hij temperamentskunst wou vervangen door dorre cerebraliteit. Dat is een verkeerde voorstelling die trouwens door verschillende creaties van
  • . . . de Gruyter te zeggen dat hij temperamentskunst wou vervangen door dorre cerebraliteit. Dat is een verkeerde voorstelling die trouwens door verschillende creaties van De Gruyter zelf om zijn Shakespeare vertooningen alleen maar te noemen, afdoend wordt gelogenstraft. Wat de Gruyter wou uitroeien was de . . .
  • . . . door verschillende creaties van De Gruyter zelf om zijn Shakespeare vertooningen alleen maar te noemen, afdoend wordt gelogenstraft. Wat de Gruyter wou uitroeien was de ongeschoolde improvisatiekunst die zich begenadigd waant, en die ons terugvoert naar het sterrensysteem. Wij zijn er gerust in:
  • . . . Gruyter wou uitroeien was de ongeschoolde improvisatiekunst die zich begenadigd waant, en die ons terugvoert naar het sterrensysteem. Wij zijn er gerust in: Dr De Gruyter zou de Gebroeders Karamazov niet anders hebben voorgebracht. Bewogen samengsel, dat in alle heftigheid nog gaaf organisch blijft, zoo ook zou hij . . .
1921-02-01 Jozef in Dothan (Anon.)
  • . . . vertooning de gelegenheid niet willen laten voorbij gaan om alhier de "première" te geven van het hoofdwerk in waarde, dat de troep van De Gruyter voor dit jaar op zijn speelplan heeft. Dit echte kunstfeest was dan ook vereerd door de tegenwoordigheid van vele hooge en waardevolle toeschouwers. . . .
  • . . . impressionistische opvatting waarin de "inhoud" de voorang krijgt op den "vorm". Aldus werd niet alleen door de eenige manier van verzen zeggen, aan De Gruyter en zijn troep eigen, noch door de schilderens- en beitelenswaardige groepen, die prachtig waren ineengezet, noch door de levendige notie, die in Vondels . . .
1919-02-17 Starkadd (T.B.)
  • . . . het Fronttooneel heeft, het stuk tenvolle waardig, "Starkadd" op schitterende wijze ten tooneel gebracht. Hulde daarvoor den spelers en in 't bijzonder aan dr de Gruyter , de steunpilaar van het gezelschap. Zooals hij, met wilde energie en groot uitbeeldingsvermogen de Starkadd-figuur op den voorgrond bracht, zullen weinigen, zelfs . . .
  • . . . werd geleverd door J. Cammans (Ingel). Dit is een talent, waarvan, bij grondige leiding - en daarvoor zal, ik twijfel er niet aan, de Gruyter wel zorgen - iets zeer verdienstelijks te maken is. Longin gaf een uitmuntenden Wolf, maar 'k geloof, dat hij zich bij 't grimeeren . . .
1924-10-08 Het Vlaamsch Volkstooneel (Anon.)
  • . . . den groven lach opwekken. Van dogma of moraal was geen sprake; van kunst evenmin. 't Tooneel was een wintersche plezier-partij, een onbenullige uitspatting. Dr. Oscar de Gruyter 's optreden was dat van een omwentelaar, van een veroveraar. Oude schermen en versleten draken verdwenen op den rommelzolder of in een . . .
  • . . . In Dothan", "Scapijn's Schelmenstreken", "Oidipos", enz. was een glorieuse triomftournee.' Met een ruk bracht hij én spelers, én toeschouwers op hooger plan. Doch de Gruyter is geen geloovige. Zijn Opzet was: hooge kunst te geven, zonder meer. Dat kon Katholiek Vlaanderen ten slotte niet bevredigen. Terwijl
  • . . . de Gruyter is geen geloovige. Zijn Opzet was: hooge kunst te geven, zonder meer. Dat kon Katholiek Vlaanderen ten slotte niet bevredigen. Terwijl Dr. de Gruyter overging als tooneelbestuurder aan den Nederlandsche Stadsschouwburg van Antwerpen , werd er gewerkt om het " Vlaamsch Volkstooneel " op modern-katholieke basis . . .
1932-04-26 Door mijn luidspreker. Les in dictie (Victor J. Brunclair)
  • . . . voor altaid, uijt te maken, dat wai als Vlamingen met den verfoeijelaiken Hollandschen tongval gien vrede meer willenn nemenn. Onder het behier van denn Gentenaar de Gruyjter zain onze speelders hier verknoeijd geworden. Als die mainhier iets in zainen kop had, zat het er niet nevenst. Hai dreef . . .
1922-03-07 Kon. Ned. Schouwburg Antwerpen: "Kwakzalvers" (M.)
  • . . . M. P.S. - Over de directeurskwestie die de volgende week haar oplossing krijgt enkel dit nog. Onze sympathiën gaan natuurlijk naar Dr De Gruyter . Van al de kandidaten is het de eenige die iets meer bedoelt dan "komedie spelen". Hij moet de gelegenheid krijgen met een . . .
1938-11-30 Het realistisch tooneel (Willem Putman)
  • . . . Gids» en «De Dag». Hij zei op zeer onbevangen wijze zijn oordeel, was eerlijk en streng. In verband hiermee vertelt men, dat dr. J.O. De Gruyter op zekeren dag tot hem zei : «Maar waarom ben je zoo streng, Nest ? Ik speel je stukken toch regelmatig ?» . . .
  • . . . regelmatig ?» Schmidt antwoordde : «Het eerste heeft met het tweede niets te maken !» Schmidt behoorde inderdaad tot de auteurs, die dr. De Gruyter blijkbaar met voorliefde op zijn repertoire nam. Hij kende zijn vak en was naar het woord van Vermylen «geen knoeier». . . .
1938-11-30 Het realistisch tooneel: Ernest W. Schmidt (Willem Putman)
  • . . . Gids» en «De Dag». Hij zei op zeer onbevangen wijze zijn oordeel, was eerlijk en streng. In verband hiermee vertelt men, dat dr. J.O. De Gruyter op zekeren dag tot hem zei : «Maar waarom ben je zoo streng, Nest ? Ik speel je . . .
  • . . . : «Het eerste heeft met het tweede niets te maken !» Schmidt behoorde inderdaad tot de auteurs, die dr. De Gruyter blijkbaar met voorliefde op zijn repertoire nam. Hij kende zijn vak en was naar het woord van Vermylen «geen knoeier». . . .
1938-11-30 Het realistisch tooneel: Jos Janssen (Willem Putman)
  • . . . uitersten west-hoek van Vlaanderen woonde, en er nog niet in geslaagd was eenige aandacht te krijgen voor zijn tooneelspelen -- toen, even na Dr De Gruyter 's afsterven, Lode Monteyne gemeld blijspel wilde aanbevelen aan de directie van den Antwerpschen stadsschouwburg , met het gevolg dat . . .
1929-02-27 Dr. J.O. De Gruyter (Victor J. Brunclair)
  • . . . "Herman van den Reeck" Dr. J.O. DE GRUYTER (Bij den 5den verjaardag van zijn overlijden -- 27 Februarie 1929) Nu in het homogeen gebleven gezelschap van den . . .
  • . . . van zijn overlijden -- 27 Februarie 1929) Nu in het homogeen gebleven gezelschap van den K.N.S. de nawerking voelbaar is van dr. de Gruyter 's stijlstreven, kan pas in vollen omvang worden bepaald, dat deze persoonlijkheid voor ons tooneelwezen in alle volstrektheid een vernieuwer is geweest. . . .
  • . . . neerdreef naar het peil van een of andere aantrekkelijke kraal van taalcuriosa, die voor folklorekenners een welkom werkgebied zijn kon. De komst van dr. de Gruyter maakte van dit particularistische kultuurpalladium, dat onze stamgenooten uit het Noorden wegens zijn leukheid zoo aantrok, in drie tellen een puinhoop. Hij . . .
  • . . . schouwburggangers te vormen. Van al deze opgaven werd de laatste misschien niet absoluut nagekomen, en dit is dan ook de oorzaak geworden, waarom de Gruyter in financieelen zin althans, over den onwil van zijn publiek gestruikeld is, zoodat hij om zijn instelling geldelijk te bolwerken, teruggrijpen moest naar . . .
  • . . . extreem: nl. zijn schouwburg voor enkelen tijd tot een amusementsgelegenheid te verlagen, waar de grofste klodden van het overrijnsche possenrepertoire weer azielrecht verkregen. Dr. de Gruyter heeft ons Zuidnederlandsch tooneelpubliek in voeling gebracht met de klassieke dramaturgie en met de meest representatieve werken van de hedendaagsche tooneelletterkunde, en . . .
  • . . . de klassieke dramaturgie en met de meest representatieve werken van de hedendaagsche tooneelletterkunde, en deze kultuurprestatie was zonder voorgaande hier in Vlaanderen, omdat dr. de Gruyter meteen vermocht den K.N.S. te Antwerpen op peil te brengen met buitenlandsche gezelschappen. Dit is een verdienste van kapitaal belang, . . .
  • . . . natuurnabootsing te bezijdigen. De eenige facet van zijn persoonlijkheid, die naar ons bescheiden oordeel den kleinsten glans uitzond, was die van den tooneelspeler. De Gruyter was een zeer talentvol zegger, maar waar hij als acteur de planken betrad, was de invloed van het vlaamsche theaterpathos genre Starkadd nog . . .
  • . . . de Gouverneur in «Seideravond» en «Vader Van Paemel». Het is ook onze meening, dat, eenmaal de felle periode van flamingantische heldenstijl voorbij, waaraan de Gruyter moest offeren om zijn volk te dienen, hij zeer stellig door bezonkenheid en scherpe zelfkritiek zou gekomen zijn tot de ontbolstering van zijn . . .
  • . . . stellig door bezonkenheid en scherpe zelfkritiek zou gekomen zijn tot de ontbolstering van zijn zeer rijpe en verscheiden spelersgaven. Bij het magistraat heeft dr. de Gruyter zich, zonder goed gevolg evenwel, steeds beijverd de simpele waarheid te doen ingang vinden dat de K.N.S. geen vermakelijkheidsinstelling is, . . .
  • . . . opvatting, spijts ze werd geïroniseerd, is de gezonde logica zelf, en in de huidige omstandigheden raden we den heer W. Benoy , dr. de Gruyter 's opvolger, aan, deze kwestie opnieuw onverbloemd te stellen. Vermag de heer Benoy bij onze stedevaderen het goed recht van . . .
  • . . . Gruyter 's opvolger, aan, deze kwestie opnieuw onverbloemd te stellen. Vermag de heer Benoy bij onze stedevaderen het goed recht van De Gruyter 's opvatting te bepleiten en er deze hervorming door te halen, dan zal hij de nagedachtenis van zijn voorganger niet alleen op piëteitvolle, maar . . .
1928-02-17 Tooneel in Vlaanderen: "Van Twee Coninxkinderen" door Willem Putman (Anon.)
  • . . . ook in zijn nieuwe stukken te doen creeeren door de beste troepen uit dit land. Zoo ging Het Masker voor het eerst bij Dr. de Gruyter te Antwerpen, enkele dagen geleden, en voert het Vlaamsche Volkstooneel thans Van twee Coninxkinderen op, naar de aankondiging van den auteur . . .
1922-03-16 "Philoctetes" door het Vlaamsche Volkstooneel te Brussel (Cr.)
  • . . . dat alle leven optilt in het licht van waarheid en plicht, aan de kim schijnt te schemeren. De verpletterend zware hoofdrol werd door Dr Oscar De Gruyter , het heele spel door, gedragen met eene kracht waarbij alle lofwoorden banaal klinken. Van bij zijn verschijnen reeds, met het verwilderde . . .
  • . . . spontaner losbarst dan zulks het geval is, bij ons Vlaamsch tooneelpubliek, een onbedaarlijke ovatie bij open doek zou te beurt gevallen zijn aan De Gruyter , na de haast bovenmenschelijke wijze waarop hij de lijdensscene in het tweede bedrijf weergeeft. Naast deze geweldige gestalte, die het gansche stuk beheerscht, . . .
1933-06-30 Kon. Nederl. Schouwburg. Nabeschouwingen over het verloopen seizoen (Anon.)
  • . . . theateraangelegenheden als tegenprestatie opvordert. Zend de journalisten wandelen, W. Benoy , en spiegelt u in dit opzicht aan de gedragslijn van Dr. De Gruyter , die onverbloemd lak had aan de pers. De eenige steun ligt in u zelf. Maar dan dient uw beheer grondig en dictatoriaal gewijzigd. . . .
1926-08-23 TOONEELHERVORMINGEN I (Karel Van de Woestijne)
  • . . . Volkstooneel ", onder leiding van Johan de Meester Jr. , eveneens er toe bijgedragen heeft, niet alleen de tooneeltechniek te verfrisschen - waar Dr. De Gruyter een uitnemend wegbereider bij was geweest, al gaf hij steeds meer blijk van smaak en kunde dan van durf -, maar ook, . . .
1933-01-13 Kon. Nederl. Schouwburg, "'n Zomerzotheid" door Cissy van Marxveldt (Victor J. Brunclair)
  • . . . de bedoeling van den auteur zal geweest zijn. Maar hulde aan de gordijntjes. Het bosch was maar kreupelig. Wij hopen, dat de heer D. De Gruyter niet meent onze Nederlandsche tooneelletterkunde een dienst te bewijzen, door de romans van C. van Marxveldt speelbaar te maken. Deze . . .
1932-01-08 De Gijli(e)dioten (Victor J. Brunclair)
  • . . . de Noordnederlander Charles Gilhuys aan onze spelers 't gebruik van «ge» en «gij» wil opdringen, zoodoende de traditie afbrekend, die door de Gruyter hier ingeluid werd, en waarbij ons gezelschap zich eindelijk kon doen gelden in een beschaafde omgangstaal. Men kent de campagne die tegen je . . .
  • . . . hij zoo sierlijk hanteert. Maar Monet wil op de Kipdorpbrug weer vasten voet krijgen. Hij kan het nog niet verduwen dat Dr. de Gruyter (een Gentenaar denk eens aan), hem, Monet , die de Vlaamsche Opera steeds occult heeft beheerscht, doodgewoon negeerde. Maar . . .
1928-02-10 "Vadertje Langbeen" door Het Nieuwe Tooneel, uit Gent (Paul de Mont)
  • . . . de zogezegde klassieke en de zogezegde moderne. Duidelijkheidshalve zouden we misschien beter zeggen : de elektriese en de sistematiese. Van de eerste is De Gruyter de meest gezaghebbende vertegenwoordiger, van de tweede De Meester . De Gruyter speelt onverschillig klassiek of hedendaags werk, komedie of . . .
  • . . . elektriese en de sistematiese. Van de eerste is De Gruyter de meest gezaghebbende vertegenwoordiger, van de tweede De Meester . De Gruyter speelt onverschillig klassiek of hedendaags werk, komedie of drama : elk stuk vertoont hij in het décor dat er bij hoort, in de . . .
  • . . . integendeel kiest bij voorkeur werken die zich lenen naar zijn hand en drukt op allemaal de stempel van zijn persoonlike speelstijl. Prakties grijpt De Gruyter steeds naar stukken van het Europees répertoire, die elders plankenvast gezet zijn en hun proeven geleverd hebben. De Meester integendeel pakt . . .
  • . . . door zijn persoonlike regievondsten, of met oud werk waaraan hij een nieuwe eigene interpretasie zoekt te geven. Het rezultaat is, dat je bij De Gruyter steeds solied werk te zien krijgt in een uiterst verzorgde vertolking, niet verrassend door haar oorspronkelikheid maar bewonderenswaardig om haar degelikheid, en bij . . .
  • . . . oorspronkelikheid maar bewonderenswaardig om haar degelikheid, en bij De Meester baanbrekende spektakels, sommige effenaf geniaal, andere minder geslaagd, nooit evenwel minderwaardig. De Gruyter streeft er naar om de toneeltekniek in Vlaanderen tot europees peil op te voeren -- en wat zijn Nederlandse Schouwburg betreft . . .
  • . . . van het Volkstoneel in het buitenland, Frankrijk, Duitschland en Nederland, genoten, hebben. Schumacher , nu, hoort blijkbaar tot de school van De Gruyter , tot de elektriese richting. Hij speelt Gudrun naast Bruine Suiker, Judas van Verschaeve naast Pegge-mijn-schat, Vadertje Langbeen naast Mama's kind. Vadertje . . .
1920-10-11 Het Vlaamsch Volkstooneel: Een Staatsgevaarlijke Kunst (F.)
  • . . . HET VLAAMSCHE VOLKSTOONEEL : Een Staatsgevaarlijke Kunst De franskiljonsche pers heeft weer een oorzaak tot vaderlandsche verontwaardiging gevonden: Dr De Gruyter die met zijn troep het zuiverste kultureele werk heeft aangevangen waarin wij ons tot nogtoe mochten verheugen wordt in beschuldiging gesteld. Waarom? . . .
  • . . . en gespeculeerd op de gulden ten nadeele van onzen wisselkoers? Dit alles te samen genomen is nog het honderste part niet van wat Dr De Gruyter wordt ten laste gelegd. Een patriot leert het ons in de pers die steeds geleefd heeft van opoffering en zuiver bedoeling: «c'est . . .
  • . . . en vanuit Engeland, Holland of Havere den donder hoorden van Diksmuide of Nieuwpoort; wat valt het lastig hun daarvoor dankbaar te zijn.En is Dr De Gruyter niet een van die 80 procent? De hulp van minister Destrée wordt ingeroepen. Kan het immers zijn dat er in België een . . .
  • . . . misdaad laten doorgaan. Vaderlandsliefde wordt verward met haat tegen Vlaanderen en logen tegen Vlamingen. Wat is er, in Godsnaam in het tooneelgezelschap van De Gruyter dat naar activisme riekt. De tooneelstukken? Wij wisten niet dat een activistische tooneelliteratuur bestond en dat Plantus, die de bronnen verstrekte tot den . . .
  • . . . en hun esthetica betuigen door het vieren van een Mayol. Wij staan hooger dan hun laster en het is niet omdat zij in De Gruyter 's kultureele arbeid "tendances activistes" bespeuren dat wij er min genegenheid zullen voor betoonen. Men heeft aan den Z. Eerw. heer deken van Tongeren . . .
  • . . . wij hun modder aan onze schoenzolen hangen. Spijts hun waanzinnige uitlatingen aarzelen wij niet tusschen de kunst van Parijzer Variété-artisten en die van De Gruyter . F. . . .
1933-03-17 Ter nagedachtenis van Dr. J.O. de Gruyter (Victor J. Brunclair)
  • . . . Ter nagedachtenis van Dr. J.0. de Gruyter Dr. J.O. de GRUYTER Het is jaarlijks een daad van piëteit de nagedachtenis van Dr. J.O. de Gruyter te memoreeren en ook . . .
  • . . . Ter nagedachtenis van Dr. J.0. de Gruyter Dr. J.O. de GRUYTER Het is jaarlijks een daad van piëteit de nagedachtenis van Dr. J.O. de Gruyter te memoreeren en ook «Pan» wil zich in dezen niet onbetuigd laten. Wij willen voor onze lezers dus aanstippen, welke naar . . .
  • . . . waren. Willen wij daartoe overgaan, dan is de schets van een beeld hoe het met ons eerste Nederlandsen tooneel gesteld was voor de Gruyter 's komst noodnoodzakelijk. Wij kunnen zoo zeggen, dat tot aan de benoeming van de Gruyter ons tooneel ongeveer was een kweekschool van wansmaak. . . .
  • . . . ons eerste Nederlandsen tooneel gesteld was voor de Gruyter 's komst noodnoodzakelijk. Wij kunnen zoo zeggen, dat tot aan de benoeming van de Gruyter ons tooneel ongeveer was een kweekschool van wansmaak. Het repertoire werd hoofdzakelijk ontleend aan het boulevardgenre. Bernstein , Bataille ,
  • . . . een vertooning van «Hamlet», die ons door potsierlijke aankleeding en gezwollen pathos in de zegging gewoon den schouwburg uitjoeg. Kond de kandidatuur van de Gruyter werd, toen ze gesteld was en toen haar kans op welslagen gaandeweg grooter werd, een ware batalje gevoerd, en de occulte politieke invloeden . . .
  • . . . en werd spijts intrigues, waaraan doorgaans een luchtje zat, de periode van het renouveau voor ons eerste tooneel dan toch ingeluid. Wij hadden de Gruyter stapvoets gevolgd met zijn prestaties in het Vlaamsche Volkstooneel . Onze algeheele bewondering kon hij daar niet meedragen, al ontstond rond zijn verschijning . . .
  • . . . wierp het zich echter aan de aandacht op ? Het was bewonderenswaardig tuchtvol gedrild, en sprak onberispelijk Nederlandsch, dank zij de leiding van de Gruyter . Alleen reeds om deze twee eigenschappen juichten wij de Gruyter 's benoeming bij den K.N.S. luidruchtig toe. Met de homogeneiteit . . .
  • . . . tuchtvol gedrild, en sprak onberispelijk Nederlandsch, dank zij de leiding van de Gruyter . Alleen reeds om deze twee eigenschappen juichten wij de Gruyter 's benoeming bij den K.N.S. luidruchtig toe. Met de homogeneiteit van ons eerste gesproken tooneel liep het toen zoo'n vaart niet. In . . .
  • . . . misten stijl en eenheid, en de taal die er gesproken werd hoorde thuis op de maan. Het was kunstmatig en gepolitoerd boekenvlaamsch. Toen de Gruyter verscheen, was dan ook zijn eerste werk de spelers behoorlijk te leeren praten. Wij weten beslist dat deze opdracht voor hem lang niet . . .
  • . . . kreeg een volmaakt kultureelen inslag, en wat men ook op dit stuk beweren mag, zij was nooit eenzijdig georiënteerd, hoezeer de voorliefde van de Gruyter ook in Germaansche richting uitliep. Bij de klassieken toch bleef Molière niet onbedacht, en wij aarzelen niet te zeggen dat deze . . .
  • . . . en door speelstijl en insceneering het tegenover de tradities van het Huis van Molière stellig niet moest afleggen. Het regisseurschap van de Gruyter kenmerkte zich (de verdienstelijke zijde van zijn philologische scholing) door alvast deze verdienste, dat hij steeds en overal een heiligen eerbied had voor . . .
  • . . . Volgelingen van hem zijn gaan meenen, dat het tooneelspel er is om den regisseur in staat te stellen zijn kunde uit te stallen. De Gruyter (was niet «Dienen» het parool dat heel zijn persoonlijkheid kenmerkte ?) maakte zijn regiebegaafdheid ondergeschikt aan den geest van het werk dat hij . . .
  • . . . geleider, was dat de insceneering zelf niet de gewenschte versobering en vereenvoudiging kreeg, die men van een modern tooneelschikker mocht verwachten, en dat de Gruyter niet altoos gelukkig was in zijn keus der schermenontwerpers. Zoo kregen wij vaak pseudomodernisme, dat erg naar experiment zweemde. Ook als acteur was . . .
  • . . . dat hij daarin, slaagde, bereikten zijn prestaties evenwel een volgeladen dramatische intensiteit en steeg hij naar toppen van beelding uit. De glansrollen van de Gruyter zijn voor mij niet Warenar noch King Lear, maar de Gouverneur uit Seideravond, en Vader van Paemel. Op dezen weg lag voor hem . . .
  • . . . King Lear, om bij deze voorbeelden te blijven, nog al te zeer door pathos werd overschaduwd. De hang naar het Woord, die in de Gruyter tumulten van bezieling deed losbreken, kon mits doorgedreven beheersching tot wonderen van uitbeelding openvloeien. Kultuurhistorisch kwam de Gruyter echter in een . . .
  • . . . Woord, die in de Gruyter tumulten van bezieling deed losbreken, kon mits doorgedreven beheersching tot wonderen van uitbeelding openvloeien. Kultuurhistorisch kwam de Gruyter echter in een tijdsgewricht, dat door den nood van het oogenblik, nog in de strijdromantiek lag vastgeankerd. Dat hij daaraan heeft geofferd, bracht . . .
  • . . . van toen, zuiver esthetisch betracht dus, een misgroeisel, van zijn talenten. Daarvoor stellen wij Starkadd van Hegenscheidt verantwoordelijk. Maar daar waar de Gruyter zich, al te zelden, kon houden buiten de impetueuze strijdlyriek, openbaarde hij zich als een acteur van zeldzame typeeringsscherpte. Getuige daarvan «de Schelmstreken . . .
1930-01-30 De twee Volkstoneelen (Brunclair)
  • . . . degelik te vormen. Van het Nieuwe Volkstoneel mag anderzijds worden verwacht, dat het spelgehalte minstens blijven zal op de hoogte die tijdens Dr. De Gruyter en Johan de Meester werd bereikt. Men heeft die splitsing betreurd en misschien terecht. Maar wij oordelen dat de coexistens . . .
1925-02-03 Ernest W. Schmidt: "De gang van de wereld" door "De Vrijheidsliefde", Antwerpen, op den Landjuweel-wedstrijd te Thienen (Willem Putman)
  • . . . -- en dat was eerder een mislukking. Nu kwam 't Is de gang van de wereld, waarvan -- samen met de creatie door Dr. De Gruyter te Antwerpen -- de première is gegaan in de speciale atmosfeer, die des Landjuweels is. Ernest W. Schmidt is een . . .
1931-10-18 Odiel Daem en "Ghéonkring" (LUDO)
  • . . . het oogenblik een groote eer te verklaren tot geen enkele school te behooren. Ik beken graag alles te danken te hebben aan wijlen Dr. De Gruyter , die eerbied had voor het werk, het trachtte met al zijn middelen te doorgronden en met al zijn krachten te dienen en . . .
1925-03-12 Tooneel in Vlaanderen: Frans Delbeke: "De Vrek" (Anon.)
  • . . . gaat zoover, dat wij ons bij dit ontzettend gebeuren gaat vervelen. Frans Delbeke veroverde in zijn verdere stukken: Flirt dat Dr. de Gruyter verleden week met succes te Antwerpen vertoonde en Lente, waarvan de vertooning thans wordt voorbereid door het " Vlaamsche Volkstooneel ", een technische . . .
1925-11-14 Gaston Martens : "De groote Neuzen" te Ninove (Willem Putman)
  • . . . Dit bedrijf heeft de auteur gewijzigd, volgens aanduidingen van den regisseur des Volkstooneels ; dus week deze première eenigszins af van de door Dr. De Gruyter gegeven creatie. Ik ken niet de eerste versie -- maar moet getuigen dat in de tweede bewerking het laatste bedrijf van "De . . .
1921-10-16 Bij Dr Oscar De Gruyter: leider van het Vlaamsch Volkstooneel (Cr.)
  • . . . Bij Dr OSCAR DE GRUYTER : leider van het " Vlaamsch Volkstooneel " Starkadd werd reeds meer dan vijf-en-twintig maal opgevoerd. EERSTE OPVOERINGEN Naar aanleiding der 25e opvoering . . .
  • . . . even te gaan opzoeken en hem te polsen over zijn verleden en zijne toekomstplannen. Tusschen de herhalingen van twee stukken in, krijgen wij De Gruyter te pakken in "Uilenspiegel" te Gent. Lang en slank, met zijn gladgeschoren gelaat en toeristenklak, gelijkt hij bij den eersten aanblik wel iets . . .
  • . . . "De Paradijsvloek" van Laudy . "Een faillissement" van Björnson . HET DOEL VAN HET " VLAAMSCHE VOLKSTOONEEL ". DE DROOM VAN DR DE GRUYTER Dan hebben wij het nog over het doel dat De Gruyter eigenlijk met zijn rondreizend tooneelgezelschap nastreeft. Wij vragen hem: - . . .
  • . . . DOEL VAN HET " VLAAMSCHE VOLKSTOONEEL ". DE DROOM VAN DR DE GRUYTER Dan hebben wij het nog over het doel dat De Gruyter eigenlijk met zijn rondreizend tooneelgezelschap nastreeft. Wij vragen hem: - Welk is uw opvatting van het tooneel? - Mijne opvatting? Het tooneel diende . . .
  • . . . hebben. - Een heerlijk plan! God geve dat eens een Maecenas opduike die het helpe verwezelijken. - God geve 't! Hiermede neemt Dr De Gruyter , die reeds ongeduldig door Mevr. Dolly de Guyter wordt opgewacht, met een nerveuzen handdruk van ons afscheid. Uit dit kort onderhoud is gebleken . . .
1933-08-11 A la manière de.. (Victor J. Brunclair)
  • . . . vermits Jos Janssen met zijn «Wonderdoktoor», zoo boordevol lokaalkleur en regelrecht in tegenspraak met den vlakken nivelleerenden kunstmatigen taalkultus van Dr. J.O. de Gruyter (overleden 1928) die wel een groot tooneelhervormer was maar waarbij W. Benoy (directeur sedert 1928) het stellig niet moet afleggen, . . .
  • . . . de leiding van Staf Bruggen van het tijdens den oorlog aan het IJzerfront bestaande Fronttooneel en bet later door Dr. de Gruyter en Juul Platteau voortbestuurde Vlaamsche Volkstooneel heeft los gescheurd), spijts de zwartkijkerij van betweters uit andere tooneelbladen die op vrijbiljetten . . .
1931-08-06 Onze Tooneelinterviews: Antoon van de Velde (C.)
  • . . . aan bepaalde structuur - eischen die in 't kader van het Volkstooneel -concept vallen. Er wordt (soms brutaal-cynisch) geschermd met de nagedachtenis van Dr De Gruyter en met de herinnering aan De Meester . Ik ben zoo vrij mij noch van den een noch van den ander . . .
1937 De Lucifer van Johan De Meester (Willem Putman)
  • . . . van het Vondeliaansche vers een noodlottigen kreuk te geven. Op dat gevaar was trouwens hier reeds onze aandacht .' gevestigd naar aanleiding van De Gruyter 's realistische interpretatie van «JOZEF IN DOTHAN». Aan dat gevaar is Johan De Meester niet overal even goed ontsnapt. Er zijn in . . .
1924-10-04 Marieken van Nijmegen in "De Nieuwe Spieghel", Brussel (Willem Putman)
  • . . . maar, want deze reeks opstellen wil zijn : een getrouw verslag van het heden -- en dan onvoorwaardelijk en geestdriftig hulde brengen aan Dr. J.O. De Gruyter , die jaren lang met zijn gezelschap dappere en begaafde artisten, onder wie Mevrouw Dolly De Gruyter, Staf Bruggen en Gust Maes, . . .
  • . . . Fabricius ; en wat in onze officieele stadsschouwburgen werd onthaald op een pretentieus niet-begrijpen vond ingang bij plattelandsche toeschouwers. De reis van Dr. J.O. De Gruyter werd een triomf. Langs gebaande wegen kan Johan De Meester jr. nu lauweren plukken, wijl Dr. De . . .
  • . . . Dr. J.O. De Gruyter werd een triomf. Langs gebaande wegen kan Johan De Meester jr. nu lauweren plukken, wijl Dr. De Gruyter zijn beschavende werking voortzet als bestuurder van den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg te Antwerpen . Daar hield hij stand . . .
  • . . . 4. 10.24. De lezer zal bemerken dat in dit boek verder geen gewag wordt gemaakt over Dr. De Gruyter 's werking te Antwerpen. Het is den schrijver dezer tooneel-indrukken namelijk niet mogelijk geweest de spectakels van Dr. de Gruyter regelmatig . . .
  • . . . gemaakt over Dr. De Gruyter 's werking te Antwerpen. Het is den schrijver dezer tooneel-indrukken namelijk niet mogelijk geweest de spectakels van Dr. de Gruyter regelmatig bij te wonen. Wilde dit boek eene volledige geschiedenis zijn van het na-oorlogsch tooneelleven in Vlaanderen, dan zou het ontbreken van . . .
  • . . . tot het verder ontwikkelen van de belangstelling, waarin ons jong Vlaamsen tooneel zich nu reeds verheugen mag. Zeer belangrijke beschouwingen over door Dr. de Gruyter te Antwerpen gegeven vertooningen kan men vinden in het uitstekende boek van Lode Monteyne : "Kritische bijdragen over Tooneel." . . .
1922-03-12 De plannen van Dr J.-O. De Gruyter: Kandidaat voor het bestuurschap van den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg te Antwerpen (Anon.)
  • . . . De plannen van Dr J.-O. De Gruyter : Kandidaat voor het bestuurschap van den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg te Antwerpen We meldden reeds dat de heer
  • . . . J.-O. De Gruyter : Kandidaat voor het bestuurschap van den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg te Antwerpen We meldden reeds dat de heer Jan Oscar De Gruyter , doctor in de letteren, leider van 't Vlaamsche Volkstooneel , destijds leider van Vlaamsche tooneelgroepen aan 't front , door het . . .
1930-07-11 "Gudrun" bij het verjongde katholiek Vlaams Volkstoneel (A.J.M. Wijdeveld)
  • . . . zeer intense wijze te veruiterliken. Ze kan gerust de zware taak aan die haar is weggelegd. Ik heb indertijd de Gudrun-vertoning van wijlen Dr. De Gruyter niet gezien. De roep ging echter tot Sint Niklaas dat hier iets gaver werd bereikt. Wel weet ik van de Van Vlaenderen-uitwerking . . .
1923-03-25 Nieuw Katholiek Tooneel in Vlaanderen (Anon.)
  • . . . den gestrafte met den koorde leverde Wies Moens pas een nieuwe vertaling van het mirakelspel, dat thans op het repertorium van Dr O. De Gruyter 's Vlaamsche Volkstooneel voorkomt en waarvan Donderdagavond in de « Christelijke Arbeiderscentrale » te Brussel de eerste opvoering plaats had. Ook in . . .
1934-12-29 Vraaggesprek met Victor J. Brunclair (Victor J. Brunclair)
  • . . . Het is niet de eerste maal dat ik overga tot dit initiatief, dat voor de Vlaamsche tooneelschrijvers stilaan gewaagd gaat lijken. De heer Dr. J.O. de Gruyter kreeg destijds van mij ter inzage : «De gevallen Ster» een burleske en «De Wals van Middernacht» met den 2en prijs . . .
  • . . . en «De Wals van Middernacht» met den 2en prijs bekroond in den Tooneelwedstrijd der Stad Antwerpen 1925. Waar, benevens zijn uitzonderlijke hoedanigheden, directeur de Gruyter op het stuk van oorspronkelijk werk een zeker negatief apriorisme aan den dag legde, blijkt zijn opvolger ook dezen laatsten karaktertrek van hem . . .
1929 Contra Politiek Toneel (Victor J. Brunclair)
  • . . . Camille Poupeye voor den mikrofoon, dat het huidige Vlaams toneel aan de spits staat van de Europese renovatiebeweging. Ik zeg maar: moderato. Na de Gruyter is de ontwikkelingskurve van ons toneel in snel tempo neerwaarts gegleden, en waar allen zich blind staren op een zoogezegde vernieuwing van speelwijze . . .
  • . . . volk verkeert, God betere 't, op triomfantelike bijval wordt onthaald. De weg opwaarts naar toneelvernieuwing in ons land werd [onleesbaar – ingezet?] door Dr. J.O. de Gruyter en Johan de Meester . Ik durf te zeggen dat beiden soms toppen hebben bereikt. Zij die daarna kwamen, hetzij . . .
  • . . . goede spoor loopt dood. Schouwburgen die aan de leiding zouden moeten staan zoals de K.N.S. te Antwerpen, laten het werk van Dr. J.O. de Gruyter tot een bouwval neerstuiken, de avantgarde met haar stokkepaardje van "politieke kunst" zakt naar het peil dat destijds door de liberalen . . .
  • . . . eindigen met een schipbreuk op de rots der partijpolitiek of op de zandbanken van het sectarism, in zicht van de zonbedropen haven, waar de Gruyter de bark wou heenvoeren. Ik zie alover ons schone Vlaamse land geen enkele persoonlikheid die de taal van de Gruyter kan . . .
  • . . . waar de Gruyter de bark wou heenvoeren. Ik zie alover ons schone Vlaamse land geen enkele persoonlikheid die de taal van de Gruyter kan overnemen. Intussen offeren wij de vrome wens; moge de opgeversbak onzer toneelinrichtingen niet langer een kieshokje zijn, de toneeltekst niet langer een . . .
1926-06-26 HAMLET TE GENT I (Karel Van de Woestijne)
  • . . . Luc. van de Putte is een stadsambtenaar, die medewerkt aan den havendienst. Maar hij is nog iets anders: éen der eerste speelgenooten van Dr. O. de Gruyter . Dat brengt ons haast twintig jaar naar het verleden terug, maar ook naar de zaligste herinneringen, de Gruyter , jong . . .
  • . . . van Dr. O. de Gruyter . Dat brengt ons haast twintig jaar naar het verleden terug, maar ook naar de zaligste herinneringen, de Gruyter , jong en philoloog, maar wien tooneelspelen in het bloed zat, had op de universiteit van zijne Gentsche geboortestad en daarbuiten eene schare dwepers . . .
  • . . . Martens Laethem aan de Leie. En toen kwam Warenar, en Joseph in Dothan, en... wat weet ik al. Tot op het oogenblik dat Dr. de Gruyter , die definitief aan philologie en onderwijs den rug had toegekeerd, tot bestuurder van den Koninklijken Vlaamschen Schouwburg te Antwerpen werd . . .
  • . . . zoo er in regie en ensceneering van onze officieele, anders lang niet voortvarende instellingen, vernieuwing is gekomen, dan is dat zeker weer aan De Gruyter te wijten. Van D Dr. de Gruyter nu is Luc. van de Putte , die ook een uitstekend tekenaar is, lange . . .
  • . . . onze officieele, anders lang niet voortvarende instellingen, vernieuwing is gekomen, dan is dat zeker weer aan De Gruyter te wijten. Van D Dr. de Gruyter nu is Luc. van de Putte , die ook een uitstekend tekenaar is, lange jaren de rechterarm geweest. Meer bepaald als . . .
1933-07-14 Kon. Nederl. Schouwburg: Een Enkwest (Victor J. Brunclair)
  • . . . crisis kan toch geen ontwikkelingsperiode zijn, enkel gewoon een inzinking. Let wel: het tooneel in zich maakt geen crisis door. Het stond sedert Dr. de Gruyter te Antwerpen als nooit te voren op een hoog artistiek plan. V. : Staat zij als zoodanig hooger dan de voorgaande en . . .
1920-11-04 Over Tooneelkunst: Het Oordeel van Olga (H.)
  • . . . een feit, dat waardeering afdwingt al was het alleen maar om den durf waarvan het blijk geeft. Dat het persoonlijk initiatief van Dr Osc. De Gruyter daaraan tot grondslag ligt, verhoogt nog de achting die de knappe man geniet. De crisis van de tooneelkunst is een algemeen verschijnsel. . . .
  • . . . volle waarde ingezien van het feit, dat E. H. Cyriel Verschaeve het inleidend woord schreef in het prospectus, en dat Dr Osc. De Gruyter de leiding heeft over het nieuwe gezelschap doet besluiten dat we hier voor een uitwerksel staan van een drang naar een degelijken . . .
  • . . . gelukken van hun pogen, het blijft een feit dat de werken van Verschaeve volgens klassieken opzet zijn geschreven en dat de opvoeringen van De Gruyter om hun heerlijke klassieke waarde hoogsten lof genoten. Mag er besloten worden naar aanleiding van het vier of vijftal klassieke werken die op . . .
1927-04-09 Paul de Mont: "Telescopage" (Lode Monteyne)
  • . . . 'n povere munt!» Paul de Mont heeft «Telescopage» -- wat een zonderlinge, weinig passende titel! -- in het Fransch geschreven en Dr De Gruyter heeft het vertaald. Het stuk was zooveel eer zeker niet waard. Wij, die meenden, dat de schrijver van «Nuances» slagen zou in . . .
1925-06-01 Jules Delacre : Het Théâtre du Marais (Willem Putman)
  • . . . levensdoel gekozen heeft van de tooneelkunst een dienaar te zijn. Ik kan hem op dat gebied slechts met één Vlaming vergelijken, namelijk met Dr J.O. De Gruyter -- en waar Delacre den moed haalt tot volharding, het geheim van zijn mooi en liefdevol gebaar waarmede hij . . .
1939-07 HET ZES-EN-TWINTIGSTE JAAR 1923-24 (August Monet)
  • . . . dan sprak Fee Derickx hem als zijn directeur en zijn zoo lang trouwe kameraad toe, en uit de geestige rede van Dr De Gruyter , die daarop uit naam van den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg het woord nam, hebben wij bijzonder déze constatatie onthouden dat... «de . . .
1930-02 "Moet Barbertje hangen...?" Gemis aan vaste lijnen (Anton Van de Velde)
  • . . . groot deel van 't Antwerps en 't Brussels publiek "slechts bijdraaide na 't optreden te Parijs" is logies en natuurlik. Antwerpen had immers De Gruyter zlg. en het eiland Brussel kon toch eerst dan kontakt krijgen met 'n Vlaams strijdend kunstorganisme via de brug die over Parijs liep? . . .
1934-09-25 Dr. J. De Gruyter herdacht: Zijn zin voor het absolute (Anon.)
  • . . . DR. J. DE GRUYTER HERDACHT ZIJN ZIN VOOR HET ABSOLUTE Een man van beteekenis voor het Vlaamsche volk (Van onzen correspondent). BRUSSEL, September. I. De . . .
  • . . . VOOR HET ABSOLUTE Een man van beteekenis voor het Vlaamsche volk (Van onzen correspondent). BRUSSEL, September. I. De herinnering aan dr J.O. de Gruyter , die zich ook in Nederlandsche tooneelkringen grooten naam verwierf, blijft levendig. Telkens verschijnen er artikelen aan hem en zijn levenswerk gewijd. In . . .
  • . . . Telkens verschijnen er artikelen aan hem en zijn levenswerk gewijd. In dit najaar zal het licht zien, samengesteld door Emmanuel de Bom, een "De Gruyter -Boek". Dit bevat bijdragen van verschillende specialiteiten en herinneringen van De Gruyters vrienden. Thans ligt voor ons een uitstekend boekje met vele . . .
  • . . . zal het licht zien, samengesteld door Emmanuel de Bom, een "De Gruyter -Boek". Dit bevat bijdragen van verschillende specialiteiten en herinneringen van De Gruyters vrienden. Thans ligt voor ons een uitstekend boekje met vele portretten verlucht: "Dr J.O. de Gruyter" door Joris Diels (uitg. G. . . .
  • . . . volgende: Een zeer vitale geest. "Wij hebben hem niet genoeg bemind". Onder "wij" moet men dan verstaan zijn vrienden en medewerkers uit Antwerpen. Wie De Gruyter alleen benaderd heeft als directeur van den Kon. Ned. Schouwburg te Antwerpen bezit slechts een nietig fragment van zijn levensbeeld . . .
  • . . . kunnen waardeeren, den man van karakter onbesmet met de gewone euvels van het beroep. Ontoegankelijk voor intriges, maar dan kent hij den jongen De Gruyter niet. Dan weet hij niet hoe hij als student een zware moreele depressie heeft meegemaakt, die hem aan den boemel bracht. Hij kwam . . .
  • . . . levenslust, enthousiasme en eerbied voor de kunst. Frans van Cauwelaert, de vroegere burgemeester van Antwerpen heeft in een geïmproviseerde herdenkingsrede 't kernpunt van De Gruyter s wezen getroffen met de woorden: "zijn zin voor het absolute". Deze zin voor het absolute was het die hem er toe bracht voor . . .
  • . . . dat voor de zaak van de volksverheffing geen offer te groot was. Michiel van Vlaenderen heeft van hem gezegd: "De Gruyter werkte nooit voor een onmiddellijk succes, altijd voor een toekomstig". Toch heeft Michiel van Vlaenderen De Gruyter niet uit . . .
  • . . . hem gezegd: "De Gruyter werkte nooit voor een onmiddellijk succes, altijd voor een toekomstig". Toch heeft Michiel van Vlaenderen De Gruyter niet uit een dagelijkschen omgang gekend en hoe juist is deze formuleering! Een anecdote illustreert deze trek van zijn wezen. De . . .
  • . . . De Gruyter niet uit een dagelijkschen omgang gekend en hoe juist is deze formuleering! Een anecdote illustreert deze trek van zijn wezen. De Gruyter ging eens naar de stad om een stel likeurglazen te koopen. Eindelijk vond hij het soort dat volkomen aan zijn smaak beantwoordde. Maar . . .
  • . . . hij verricht heeft kan men eigenlijk pas het best beseffen, wanneer men het Vlaamsche tooneel met het buitenlandsche vergelijkt in het jaar dat De Gruyter begon, in 1909. Hij was toen vier en twintig jaar en pas gepromoveerd. Te Gent richtte hij de "Vereeniging voor Tooneel- en . . .
  • . . . had reeds in 1901 zijn meester Brahm den rug toegekeerd en was zijn eigen weg gegaan. Deze en dergelijke feiten heeft De Gruyter kunnen bekend zijn. In De Gruyter s bibliotheek trof men o.a. "Das Theater" van dr Christian Gaehde aan, dat voor de helft . . .
  • . . . Brahm den rug toegekeerd en was zijn eigen weg gegaan. Deze en dergelijke feiten heeft De Gruyter kunnen bekend zijn. In De Gruyter s bibliotheek trof men o.a. "Das Theater" van dr Christian Gaehde aan, dat voor de helft zwart ziet van onderlijningen en aanstrepingen "Ik haat . . .
  • . . . kunst den rug toont en het stof van haar voeten schudt". Dit citaat van den schilder Anselm Feuerbach vindt men in De Gruyters exemplaar van Georg Fuchs' "Die Revolution des Theaters" aangestreept. Dit boek heeft De Gruyter grondig doorgewerkt, al is hij het blijkens . . .
  • . . . schilder Anselm Feuerbach vindt men in De Gruyters exemplaar van Georg Fuchs' "Die Revolution des Theaters" aangestreept. Dit boek heeft De Gruyter grondig doorgewerkt, al is hij het blijkens de aanteekeningen niet altijd met den schrijver eens. Zijn heele loopbaan door heeft
  • . . . De Gruyter grondig doorgewerkt, al is hij het blijkens de aanteekeningen niet altijd met den schrijver eens. Zijn heele loopbaan door heeft De Gruyter een werkelijke gemeenschap tusschen publiek en spelers nagestreefd. Het stijltooneel bezat zijn voorkeur. Hij liep toentertijd met het idee van "Starkadd" rond, vertrouwende . . .
  • . . . volkomenheid door een gelijkwaardig samenwerken van alle kunsten, maar is een kunst op zichzelf". Doch dit was alles theorie. Pas in 1912 werd De Gruyter voor het eerst in de gelegenheid gesteld zulk een product van deze groote yernieuwingsbeweging te aanschouwen. Dit was, toen Royaards na . . .
  • . . . was, toen Royaards na zijn studietijd bij Reinaardt met zijn gezelschap een gastreis door Vlaanderen ondernam. Verbonden met Vlaanderen. De Gruyter is in de tooneellucht opgegroeid en de drang naar het tooneel zat er bij hem van jongsaf in, zooals Arie van . . .
  • . . . getuigt. Zijn vader was acteur en speelde hoofdzakelijk mee in operetten in den Gentschen Schouwburg voor hij zich als theater-costumier vestigde. Jan Oskar betrad al zeer jong de planken als een van de kinderen van Kapitein Grant. In het magazijn van zijn vader ontmoette hij dagelijks . . .
  • . . . in te zonnen in het licht van schoonheid en kennis, maar in de hoop met de verworven kultuur de Vlaamsche gemeenschap te verrijken." De Gruyter placht van den schouwburg te Antwerpen te spreken als van een bolwerk van Nederlandsche cultuur. De tragedie van het Vlaamsche volk . . .
  • . . . tegen den zin van den directeur, één keer Hamlet werd opgevoerd. Hoeveel beteekent dan niet de opvoering van "Starkadd" wanneer men dit alles weet. De Gruyter zelf zal toen wel niet vermoed hebben, welken verstrekkenden invloed deze opvoering voor de ontwikkeling van het Vlaamsche tooneel heeft gehad. Overal . . .
1925-09 TOONEEL-TENTOONSTELLING TE BRUSSEL (Karel Van de Woestijne)
  • . . . hier van volledigheid geen sprake zijn. Wij vinden het bijvoorbeeld spijtig, dat niet de minste melding is gemaakt van het werk van Dr. J.O. de Gruyter , die op dit oogenblik Shaw 's Jeanne d'Arc vertoont in zulke merkwaardige mise-en-scène; terwijl anderzijds dient vastgesteld, dat hier dingen staan, . . .
1921-01-24 TOONEEL TE BRUSSEL (Karel Van de Woestijne)
  • . . . betere voorbeeld betreft.... Ach, het is niet de eerste maal dat het in België wordt nagestreefd, dat betere voorbeeld. Zooals in Vlaanderen een De Gruyter door het betere Hollandsche voorbeeld werd bezield, en met de meest beperkte middelen, met geen steun dan van wie financieel onmachtig was, uitslagen . . .
1938-11-30 Dr. J.O. De Gruyter (Willem Putman)
  • . . . Dr. J.O. De Gruyter . Ik had het voorrecht Dr. De Gruyter , in de laatste weken vóór zijn afsterven, een bezoek te brengen . . .
  • . . . Dr. J.O. De Gruyter . Ik had het voorrecht Dr. De Gruyter , in de laatste weken vóór zijn afsterven, een bezoek te brengen en met hem een gesprek te hebben, dat ik gepubliceerd heb . . .
  • . . . zien er zijn droomen in leven. En ongetwijfeld heeft dit interview des te meer waarde, doordat het voorzeker het laatste is, dat door Dr. De Gruyter werd afgestaan. Eenige dagen later vertrok hij naar Zuid-Frankrijk en zou niet meer terugkeeren. De mare van zijn dood bracht onsteltenis en . . .
  • . . . van zijn dood bracht onsteltenis en waarachtig leed in alle Vlaamsche tooneelmiddens. ...Het was in den vroegen herfst van 1928 dat ik bij Dr. De Gruyter ging aanbellen. Reeds lag hij te bed, maar hij was nog vol hoop, zou die "kwade griep" wel overwinnen, lei warm zijn . . .
  • . . . die kosteloos worden gegeven. Deze vertooningen staan zelden op een hoog peil, en toch stroomt het volk er heen." En verder gaat dan Dr. De Gruyter zijn herinneringen aan zijn front-theater vertellen. Van uren ver kwamen de soldaten daar naartoe. -- "Dat was evenwel een uitzonderlijke toestand..." -- . . .
  • . . . aan den directeur van den Antwerpschen Schouwburg . Welke zijn zijn toekomstplannen ?" -- "Wat bedoel je ? Mijn persoonlijk ideaal ?" De Gruyter strekt zich even uit in zijn volle lengte, en zijn blik kijkt ineens zeer ver. Hij zegt traag : "Er zijn eenige stukken . . .
  • . . . Ook het tooneel. ledereen die in Vlaanderen iets beteekent, pleegt desertie als hij Vlaanderen verlaat." Ht is een oogenblik stil in de kamer. Dr. De Gruyter verroert niet. Ik heb zijn schoone verklaring eerbiedig opgeteekend. Ik denk aan al wat Vlaanderen reeds aan dezen wakkeren en genialen tooneel-man . . .
  • . . . wakkeren en genialen tooneel-man te danken heeft. Ik geloof: wat wij nu op tooneelgebied zijn, dat danken wij in de eerste plaats aan Dr. J.O. De Gruyter . En zijn schoone verklaring is een waarborg voor een heilzame toekomst. Ik stel nu de vraag : "Wat is . . .
  • . . . voor een heilzame toekomst. Ik stel nu de vraag : "Wat is de rol van den tekst in een vertooning ?" Dr. De Gruyter antwoordt: "De rol". En meteen is het uit met alle onbeweeglijkheid ; er komt een vonk in 's doctors oogen. Hij begeleidt . . .
  • . . . zijn." -- "Ik moet u natuurlijk ook over de "vernieuwing" spreken. Wat is uw standpunt?" En met een gul gebaar antwoordt De Gruyter : "Alle deuren en ramen open ! Geen streven moet a priori verworpen, omdat het modern is. Maar alles is ook niet goed, omdat . . .
  • . . . dat ze verwezenlijken opnieuw ongedaan maken. Maar dat is misschien onvermijdelijk. Laten ze maar flink doorwerken..." Ik sta recht. Ik voel dat het Dr. De Gruyter moeilijker wordt te spreken. En nog voor geen duizend Tooneelnummers zou ik willen zijn genezing vertragen. Handdruk. Ik hoop dat hij volledig . . .
  • . . . aanvang van ons gesprek..." Het is met een innige triestheid dat men sommige zinnen uit dit gesprek herleest. Mijn handdruk was de laatste. Dr. De Gruyter zou nooit zijn stouten droom beleven. ... Voorloopig is er nog niets van terecht gekomen. Wellicht juist vanwege zijn onverwachten dood, waardoor . . .
  • . . . geheel verloren. Ook andere verdienstelijke mannen uit onze tooneelbeweging zijn ons middelerwijl ontvallen, regisseurs als ARIE VAN DEN HEUVEL , die van De Gruyter nog de leermeester is geweest, en heel veel heeft bijgedragen tot uitzuivering van ons repertorium, waar hij hielp den "draak" verdringen, om hem . . .
1932-09-13 Het spreekkoor, door L. Geysen (Lode Geysen)
  • . . . Wel is het hier de moeite waard er op te wijzen dat spreekkoor en Grieksch koor dikke, dikke broers zijn. Later zal Dr De Gruyter in zijn Koning Oedipus-opvoering te Antwerpen hetzelfde procédé toepassen. De reien in Jozef in Dothan werden ook door twee actrices gezamenlijk gezegd. Merk . . .
1924-04 Leidende gedachten bij het oprichten van de Gentse Toneelschool (Jan Oscar De Gruyter)
  • . . . Leidende gedachten bij het oprichten van de Gentse tooneelschool door Dr. j. O. De Gruyter Wanneer we de Geschiedenis der Kunst overblikken, dan worden we daarin een stage ontwikkelingsgang gewaar; een steeds dichter . . .
1924 Tooneelrenaissance in Vlaanderen (Jan Boon)
  • . . . ervan ook geruimen tijd is gebleven, is na den oorlog bij ons meer dan ooit de belangrijkste uiting geweest van het populaire leven. Dr de Gruyter 's Vlaamsche Volkstooneel deed honger ontstaan naar een beter-artistiek repertorium. - Voor de verhooging van het peil van het tooneelleven in Vlaanderen . . .
  • . . . droomden dat er in Vlaanderen misschien wel ergens een moderne katholieke schouwburg kon verrijzen? Vooravond. Preludium. De hand der Voorzienigheid gleed over Vlaanderen. Dr De Gruyter gaf zijn Vlaamsche Volkstooneel over in katholieke handen. Op 23 September te Antwerpen, op 25 September te Brussel, werd het nieuwe
1938-11-30 Het Vlaamsch Volkstooneel: Lode Geysen (Willem Putman)
  • . . . religieuze volkspoëzie. De clowneske intermezzo's waren nooit te lang. Alleen tegen enkele requisieten hadden we bezwaren. Sinds Hamlet in smoking optreedt, sinds Dr. De Gruyter «Jozef in Dothan» liet spelen in hedendaagsche costuums, sinds Johan De Meester jr. aan Adam een broek gaf, hebben we stilaan . . .
1933-03-03 In den Koninkl. Ned. Schouwburg; "De halfbloed" door Frans Demers (Victor J. Brunclair)
  • . . . aandacht zal verleenen aan de tropische gevoelswereld en dito atmosfeer. Is dit niet het geval, dan kan de ondertitel genoeglijk wegvallen. Schrijft b.v. D. de Gruyter bij «'n Zomerzotheid» neer: spel uit Zutphen of Alkmaar? Schrijft Pagnol bij «Marius» : spel van de «Vieux Port» en . . .
1930-10 De Geestelike, d. i. de Zedelik-Godsdienstige Waarde in het Katholiek Tooneelrenouveau (Aloïs de Maeyer)
  • . . . geleidelikheid en ontwikkeling, ondanks de niet te miskennen verdiensten van de oude garde uit den vóóroorlogschen tijd, en nog meer die van Dr. De Gruyter , -- de groote omwenteling kwam in 1923-24, op het oogenblik dat het expressionisme in Duitschland heette uit te zijn en vaste grondslagen heetten . . .
1923-06 Nieuwere dramatische kunst (Godfried Heynderickx)
  • . . . en Stephen Phillips . Heel wat is er tot nog toe op dit gebied bereikt in Vlaanderen, dank aan het optreden van Dr. O. De Gruyter . Zijn sterk temperament heeft hem ertoe gebracht -- met de medehulp van een flinke troep acteurs en trots quasi onoverwinbare moeilijkheden . . .
  • . . . de stukken van Heyermans en Fabricius aan. Dit voor het spel geleverd in de schouwburgen. Niet minder intens was Dr. De Gruyter 's werking voor het open-lucht theater. Wie van ons heeft hij niet in vervoering gebracht door zijn Ruben in «Jozef in Dothan»? Wie . . .
1936 Over den huidige toestand van ons Vlaamsch tooneelwezen (Lode Monteyne)
  • . . . meer geheel buiten den invloed van de artistieke stroomingen, die in de Europeesche dramatiek merkbaar waren. Brussel spande zich in om te volgen. Dr de Gruyter en de leden van de "Vlaamsche Vereeniging voor tooneel en voordrachtkunst" verlieten de gebaande wegen en wilden de hoogste toppen bereiken. Die . . .
  • . . . schitterend ensemble van over het algemeen zeer verdienstelijke, uitstekend gedrilde spelers, welke al sedert vele jaren, dank zij het optreden als leider van Dr J.O. de Gruyter de geneugten van het ster-systeem hebben verzaakt en die allen een zeer zuiver Nederlandsch spreken. Dat de vertooningen er over het . . .